Αλήθεια η Υπερβολές; «Οι κοινωνικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα – Ένας μοντέρνος μύθος»


Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 10χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 620 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ


Σε άρθρο γνώμης (με πολλές ανακρίβειες όπως θα αναφέρουμε παρακάτω) στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Thomson Reuters, ο Ιωάννης Νασιούλας εκθέτει την πρόοδο που έχει συντελεστεί στη χώρα μας όσον αφορά στον τομέα της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και αναδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι κοινωνικές επιχειρήσεις και οι τελικοί ωφελούμενοι τους. «Ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια, αλλά ο κοινωνικός τους αντίκτυπος είναι μηδαμινός», αναφέρει ο Εμπειρογνώμων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής Οικονομίας. (https://aristeia.online)

Θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε σε μερικά σημεία που Δεν Ανταποκρίνονται στην Πραγματικότητα στο παρακάτω άρθρο είτε από άγνοια του κατά δήλωση του Εμπειρογνώμονα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η σε σκόπιμη παραπληροφόρηση για άγνωστο λόγο.

«Σαν να έχουν μπλεχτεί στα επικά επεισόδια μια σύγχρονης Οδύσσειας, οι Έλληνες πρωτοσυναντήθηκαν με την κοινωνική καινοτομία κάνοντας την εμπειρία τους αυτή έναν μύθο που σπάει ταμεία: οι Θεοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ελληνική γραφειοκρατία οραματίζονται μια φιλόδοξη κοινωνική καινοτομία στη χώρα που χτυπήθηκε τόσο πολύ από την κρίση.

Αλλά αυτοί οι ίδιοι οι Έλληνες λαμβάνουν τα μηνύματά τους μόνον ως ενδεικτικά μιας πολυτελούς κοσμοαντίληψης που δεν δίδει την δέουσα προσοχή στις καθημερινές ανάγκες της επιβίωσης και βέβαια προσέχει λιγότερο απ’ ότι θα έπρεπε την επιχειρηματικότητα που γεννιέται από την ανάγκη».

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο μεταφρασμένο στην ελληνική:

«Παραπάνω από 2,000 κοινωνικές επιχειρήσεις πρέπει να έχουν ξεφυτρώσει ολόγυρα στην Ελλάδα από τότε που η κρίση την κτύπησε βαριά το 2010, σύμφωνα με το Μητρώο του Υπουργείου Απασχόλησης.

Το ακριβές είναι 1300 ΚοινΣΕπ σύμφωνα με την τελευταία απογραφή και επίσημη ανάρτηση του αρχείου με ημερομηνία 16/04/2018

Η Ελλάς έχασε περίπου το 30% του εθνικού της ΑΕΠ. Σημάδι κι αυτό μιας απόλυτης πίεσης, συγκρινόμενο με την Συρία που είδε την οικονομία της να συρρικνώνεται κατά περίπου 25% αλλά εν μέσω ενός καταστροφικού εμφυλίου πολέμου.

Κι όμως, είναι τώρα περισσότερο προφανές πως ο ιδιότροπος τομέας της κοινωνικής επιχειρηματικότητας είναι μόνο λόγια, χωρίς να δημιουργεί κοινωνική ωφέλεια ή απασχόληση, σε ένα περιβάλλον που είναι απελπισμένο για χειροπιαστή κοινωνική καινοτομία.

Ο κόσμος έχει ξεκινήσει να φτιάχνει κοινωνικές επιχειρήσεις για τους λάθος λόγους: επειδή είναι φτηνά υποκατάστατα μιας κανονικής επιχείρησης, με περισσότερο ελαστικές ασφαλιστικές υποχρεώσεις, αφού τα μέλη τους δεν είναι υπόχρεοι ασφάλισης με τον ίδιο τρόπο που είναι στις συμβατικές επιχειρήσεις.

Οι ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων Μελών ΚοινΣΕπ ανέρχονται σε 44% επί των μικτών αποδοχών και δεν είναι σε καμία περίπτωση ελαστικές.

Έχουν και καλύτερες ευκαιρίες επιδοτήσεων καθώς και προτιμησιακής αντιμετώπισης από τον τοπικό δημόσιο τομέα, αφού απολαμβάνουν πολλά πλεονεκτήματα που τους παρέχει ο νόμος στην περίπτωση χρήσης δημοσίων ή δημοτικών εγκαταστάσεων για εμπορική χρήση.

Δεν έχει υπάρξει καμία παραχώρηση δημοσίου χώρου εκτός τριών περιπτώσεων σε Καβάλα Σαμοθράκη και Αθήνα για ειδικούς σκοπούς

Πολύ λίγοι ευκατάσταστοι άνθρωποι -αν υπάρχουν κι αυτοί- έχουν συμμετάσχει ως επενδυτές αντικτύπου. Ούτε μια κοινωνική επιχείρηση δεν έχει συσταθεί από μια κοινωνικά ευαίσθητη επιχείρηση ή φιλανθρωπικό ίδρυμα. Το κίνητρο περί μη-μεγιστοποίησης του κέρδους λείπει.

Φυσικά και έχουν συσταθεί ΚοινΣΕπ από διάφορες δομές για την στήριξη ΑμΕΑ με νοητική στέρηση όπως το Μύρτιλο, οι Ανοιχτοί Ορίζοντες – Το Παρεάκι και άλλες είναι σε διαδικασία ίδρυσης

Οι ελληνικές κοινωνικές επιχειρήσεις υποφέρουν από μια δραματική έλλειψη ονομαστικού κεφαλαίου, πράγμα διάχυτο και στις υπόλοιπες μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις. Η κεφαλαιοποίηση για την μεγάλη πλειονότητα των κοινωνικών επιχειρήσεων είναι πλασματική στις περισσότερες περιπτώσεις ή προφανώς ανεπαρκής: συνήθως με ένα ταβάνι μερικών εκατοντάδων ευρώ ιδρυτικού κεφαλαίου.

Ο επιχειρησιακός τους σχεδιασμός είναι προσανατολισμένος στην ανάγκη. Σε αρκετές περιπτώσεις μοιάζουν πολύ στα μη-κερδοσκοπικά σωματεία, που δεν έχουν μεσοπρόθεσμο επιχειρηματικό όραμα ή πλάνο δράσης και στοχεύουν απευθείας και μόνον σε δωρεές εντελώς κοντόφθαλμα.

Γενικώς, ο τομέας της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα παράγει ένα ετήσιο οικονομικό αποτέλεσμα μερικών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, όπως πρόσφατα παρουσιάστηκε από ειδικούς του Υπουργείου σε σχετική ημερίδα.

Το 2011, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρότρυνε την Ελλάδα μέσω της ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ για την ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ να περάσει έναν νόμο ειδικά για την κοινωνική οικονομία και την κοινωνική επιχειρηματικότητα. Αλλά, ως εδώ, το ρυθμιστικό πλαίσιο έχει απλώς ερεθίσει τα λάθος αντανακλαστικά.

Πολλές πρώην δημοτικές δημόσιες επιχειρήσεις έχουν κλείσει λόγω της συρρίκνωσης του ευρυτέρου δημοσίου τομέα στην Ελλάδα και η πολιτική πίεση ωθεί προς την υποκατάστασή τους από νέες κοινωνικές επιχειρήσεις που στοχεύουν σε δημόσιες συμβάσεις.

Ο Νέος νόμος περί δημοσίων Συμβάσεων 4412/16 αναφέρει στο Άρθρο 20 Συμβάσεις ανατιθέμενες κατ’ αποκλειστικότητα (άρθρο 20 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ) Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Ένταξης της περίπτωσης α’ της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 4019/2011 (και όχι όλες οι ΚοινΣΕπ)

Δεν είναι ορατή μια δημόσια ζήτηση για ό,τι έχουν να προσφέρουν. Οι τοπικοί δημόσιοι προϋπολογισμοί είναι στα χαμένα, με τους δήμους να έχουν ήδη μπει σε ένα μακρόσυρτο τούνελ δημοσιονομικής προσαρμογής, κόβοντας δημόσιες δαπάνες, αναμορφώνοντας τα χρέη τους και πρακτικώς μηδενίζοντας τα ετήσια ελλείμματά τους.

Η φούσκα της ελληνικής κοινωνικής επιχειρηματικότης δεν ξεπετάχτηκε έτσι στα καλά καθούμενα. Δηλητηριώδεις δυναμικές ωθούν προς την υποκατάσταση της συμβατικής μικρο-επιχειρηματικότητας από τις κοινωνικές επιχειρήσεις: τα κόστη επιχειρηματικότητας που βάρεσαν ταβάνι, μέσως μιας εντελώς ακατανόητης φορολόγησης και ασφαλιστικών εισφορών το καθιστούν αναπόφευκτο οι άνεργοι και οι άπραγοι ελεύθεροι επαγγελματίες να βρουν μια λύση πέρα για πέρα ελληνική.

Σε πόσα έργα ΤοπΣΑ – ΤοπΕΚΟ έχει άραγε βοηθήσει ο συγγραφέας του άρθρου αυτού που ως γνωστό είχαν την λύση δημιουργίας ΚοινΣΕπ απλά και μόνο για να παραδοθεί το πρόγραμμα με αποτέλεσμα την δημιουργία με τον προηγούμενο νόμο άνω των 300 ΚοινΣΕπ;

Σαν να έχουν μπλεχτεί στα επικά επεισόδια μια σύγχρονης Οδύσσειας, οι Έλληνες πρωτοσυναντήθηκαν με την κοινωνική καινοτομία κάνοντας την εμπερία τους αυτή έναν μύθο που σπάει ταμεία: οι Θεοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ελληνική γραφειοκρατία οραματίζονται μια φιλόδοξη κοινωνική καινοτομία στη χώρα που χτυπήθηκε τόσο πολύ από την κρίση.

Αλλά αυτοί οι ίδιοι οι Έλληνες λαμβάνουν τα μηνύματά τους μόνον ως ενδεικτικά μιας πολυτελούς κοσμοαντίληψης που δεν δίδει την δέουσα προσοχή στις καθημερινές ανάγκες της επιβίωσης και βέβαια προσέχει λιγότερο απ’ ότι θα έπρεπε την επιχειρηματικότητα που γεννιέται από την ανάγκη».

Σε τελική ανάλυση αυτό που έχει προκαλέσει την μεγαλύτερη ζημιά στην Κοινωνική Οικονομία στην Ελλάδα εκτός από το τοξικό οικονομικό περιβάλλον είναι και η πληθώρα των σχετικών άσχετων Εμπειρογνωμόνων που για την ανάδειξη τους και μόνο λένε ότι τους κατέβει στον Έμπειρο κατά την γνώμη τους Άδειο Εγκέφαλο