Στα μονοπάτια της Βαμβακούς επιστρέφεις στις ρίζες σου για να δημιουργήσεις καινούργιες


Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 10χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 600 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ


Ξεναγούμαστε στη Βαμβακού, τον τόπο καταγωγής του Σταύρου Νιάρχου, εκεί όπου μέσα από το “Vamvakou Revival” ανοίγεται ο δρόμος για τη δημιουργία ενός χωριού «πρότυπου»

Έχει νυχτώσει στη Βαμβακού και έχουμε πάρει το μονοπάτι προς την πλατεία του χωριού. Από μακριά ακούγονται οι φωνές και τα τραγούδια από το γλέντι στην Κάτω Βρύση. Αν κάποιος έφτανε αυτή την ώρα εδώ και έβλεπε τα χαρούμενα πρόσωπα να σηκώνουν τα ποτήρια τους για να ευχηθούν γύρω από τον γιορτινά φωτισμένο πλάτανο δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι η Βαμβακού κατοικείται μόνο από έντεκα ανθρώπους, θα ήθελε να είναι πάντα έτσι, με τον αντίλαλο της γιορτής, πολύβουη, δημιουργική, ζωντανή.

Τη Βαμβακού, ένα ορεινό χωριό στις πλαγιές του Πάρνωνα, την έβαλε ξανά στο χάρτη μας το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, όταν αποφάσισε να ακούσει το σχέδιο και την επιθυμία μιας ομάδας νέων που κατάγονται από αυτό τον τόπο και αποφάσισαν να επιστρέψουν στις ρίζες τους και να φτιάξουν τη ζωή τους από την αρχή. Το Ίδρυμα βρίσκεται στο πλευρό τους σε αυτό το χωρίς προηγούμενο ταξίδι που αποφάσισαν να κάνουν αφήνοντας πίσω τους την πόλη, τη ζωή τους και τις μέχρι τώρα ασχολίες τους. Το εγχείρημα της αναβίωσης έχει ιδιαίτερη συναισθηματική και συμβολική αξία για το ΙΣΝ μιας και το χωριό αποτελεί τον τόπο καταγωγής του ιδρυτή του Ιδρύματος, Σταύρου Νιάρχου και η ομάδα του Ιδρύματος το αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή προσφέροντας τόσο οικονομική όσο και ηθική υποστήριξη.

Η ιστορία των «πέντε της Βαμβακούς» είναι ρομαντική, το βλέμμα τους είναι στραμμένο στο μέλλον. Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι το στοίχημα για να ξαναζωντανέψει ένα χωριό σκαρφαλωμένο σε 900 μέτρα υψόμετρο, βορειοανατολικά της Σπάρτης που η μακρά ιστορία του ξεκινά από την κτίση του, στα μέσα του 15ου αιώνα. Τόπος δραστήριος κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, η Βαμβακού καταστράφηκε το 1926 από τον Ιμπραήμ πασά όπως και πολλά χωριά της Πελοποννήσου. Τα ίχνη της άνθισης του τόπου υπάρχουν ακόμα και σήμερα στα βιβλία του παλιού σχολείου, στα πετρόχτιστα σπίτια, σε ένα παλιό βιβλίο χημείας του 1926 που υπάρχει στην ξύλινη παλιά σχολική βιβλιοθήκη. Το σχολείο λειτουργούσε από το 1840 και το 1853 αριθμούσε 208 μαθητές. Το νέο σχολείο που φτιάχτηκε τώρα στη Βαμβακού περιμένει τον πρώτο μαθητή.

Πραγματοποιημένο όνειρο χωρίς μεγάλη και επίπονη συχνά διαδρομή δεν υπάρχει. Το πώς είναι να αλλάζεις τη ζωή σου και να παίρνεις αποφάσεις «για πάντα» μάς το εξήγησαν οι τολμηροί που επέστρεψαν στη Βαμβακού, Χάρης Βασιλάκος, Ανάργυρος Βερδήλος, Τάσος Μάρκος, και Παναγιώτης Σουλιμιώτης, -που έχουν καταγωγή από το ορεινό χωριό στο οποίο περνούσαν τα καλοκαίρια τους- και η «ξεναγός» μας στη γνωριμία του χωριού, Ελένη Μάμη που άφησε μια καριέρα στα οικονομικά για να ακολουθήσει τον έρωτα φτιάχνοντας με τον Ανάργυρο την πρώτη οικογένεια του χωριού που εγκαταστάθηκε εδώ τον περασμένο Φεβρουάριο.

Πηγαίνοντας πίσω, τον Αύγουστο του 2018, οι πέντε φίλοι ίδρυσαν την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση με την ονομασία «Η Αναβίωση της Βαμβακούς» (Vamvakou Revival). Πώς ακριβώς θα προχωρήσουν; Η πρώτη φάση αναβίωσης βασίζεται στην αξιοποίηση του φυσικού πλούτου του βουνού του Πάρνωνα. Οι επισκέπτες που θα φτάσουν εδώ θα έχουν μια ολοκληρωμένη εμπειρία άθλησης και αναψυχής, ώστε η Βαμβακού και το εγχείρημα για την αναβίωσή της να γίνουν γνωστά. Ένα δίκτυο πεζοπορικών και ποδηλατικών διαδρομών δημιουργήθηκε ήδη, μια νέα παιδική χαρά στην πλατεία, ένα εστιατόριο-καφέ και ένα πρόγραμμα με το οποίο οι επισκέπτες μας έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στις παρακάτω οργανωμένες δραστηριότητες: πεζοπορία, ποδηλασία, off-road περιήγηση με mini bus ή 4×4, δραστηριότητες δημιουργικής απασχόλησης παιδιών και γονέων, ενώ το πρόγραμμα του θερινού κινηματογράφου που αναβιώνει στον περιβάλλοντα χώρο του Σχολείου Βαμβακούς είναι αληθινά ελκυστικό. Με δυο χρόνια δουλειάς ήδη, έχουν αποφασίσει την επόμενη φάση του εγχειρήματος. Καινοτομία, πολιτισμός, απομακρυσμένη εργασία, αγροτουρισμός και αγροτική παραγωγή. Μέσα από αυτούς τους άξονες διαγράφεται η προοπτική για τη δημιουργία ενός νέου κεφαλαίου στην ιστορία του χωριού, με σκοπό τη διαμόρφωση ενός πλάνου βιώσιμης ανάπτυξης του τόπου.

«Να εγκατασταθούμε, να εργαστούμε και να ζήσουμε σε αυτόν τον τόπο που τόσο αγαπάμε. Η Βαμβακού είναι ένας ανοιχτός δρόμος που προσπαθούμε να τρέξουμε» λέει η Ελένη Μάμμη καθώς μου εξηγεί το όραμα της ομάδας που είναι η δημιουργία ενός χωριού «πρότυπου», βασισμένο στη βιώσιμη ανάπτυξη, με πρωτεύοντα στόχο την επιστροφή μόνιμων κατοίκων.

Ξεναγούμαστε στο χωριό, βρισκόμαστε στην πλατεία Συγκινήσεως, εδώ απ’ όπου αναχωρούσαν οι Βαμβακίτες προς αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης, εδώ που έγιναν κάποτε οι αποχαιρετισμοί των ξενιτεμένων. Έφυγαν, αλλά τον τόπο τους δεν τον ξέχασαν. Κι ας επιστρέφουν τα καλοκαίρια μόνο. Το ίδιο απόγευμα, δίπλα στην πετρόχτιστη εκκλησία με τον μεγάλο πλάτανο να πρωταγωνιστεί στο πλάνο, η πλατεία του χωριού είναι γεμάτη κόσμο. Εδώ είναι οι δρομείς από το 1ο Vamvakou Mountain Run, έναν αγώνα ορεινού τρεξίματος 7 χλμ. και 28 χλμ., εδώ είναι οι άνθρωποι που έκαναν πεζοπορία, Βαμβακίτες που μόλις ξεκίνησαν τις καλοκαιρινές τους διακοπές, επισκέπτες από τα γύρω μέρη που ήρθαν για να παρακολουθήσουν τους μηνιαίους Διαλόγους του ΙΣΝ και τη συναυλία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

«Στην Βαμβακού όπως και στην Ιθάκη του Καβάφη αυτό που μετρά είναι η διαδρομή, όσα ζούμε μέχρι να φτάσουμε στον προορισμό», λέει ανάμεσα σε άλλα ο Πρόεδρος του ΙΣΝ, Ανδρέας Δρακόπουλος. Το χωριό που δοκιμάστηκε από την ιστορία, χτυπήθηκε από τη μετανάστευση και την οικονομική κρίση, ζητάει τη συμμετοχή όλων για να γράψει μια νέα σελίδα. Βήμα, βήμα μέχρι να συγκροτήσει την ταυτότητά του, τις υποδομές απασχόλησης που θα πείσουν κάποιους να επιστρέψουν ή να κατοικήσουν το χωριό, να βρουν τη δική τους ρίζα. Το πείραμα της Βαμβακούς ανοίγει το δρόμο στους νέους αγρότες, στην παραγωγή τεχνολογίας, στη φιλοξενία καλλιτεχνών, σε ειδικότητες που όπως σε όλο τον κόσμο αναπτύσσονται ανεξάρτητα από τη γεωγραφική τους θέση.

Εμείς θα επιστρέψουμε στην πόλη και κάποιοι θα μείνουν πίσω. Ο Χάρης που είναι φιλόλογος, συγγραφέας και ραδιοφωνικός παραγωγός, ο Ανάργυρος που είναι απόφοιτος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και συνεργάτης καθηγητής σε πανεπιστημιακά φροντιστήρια, η Ελένη που είναι υποψήφια διδάκτωρ στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών στο αντικείμενο του Μάρκετινγκ, ο Τάσος που είναι χτίστης με ειδικότητα στις κεραμοσκεπές και ο Τάκης που είναι μηχανικός αυτοκινήτων και διατηρεί συνεργείο αυτοκινήτων είναι ένα παράδειγμα πίστης σε ένα όραμα, σε ένα όνειρο, στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αλλάξει η ζωή μας και η σκέψη μας. Είναι ένα παράδειγμα σε ένα τοπίο ρημαγμένο από την εσωστρέφεια, γιατί μπορούν να σκέφτονται για τους επόμενους.

Η Βαμβακού είναι μια ρίζα, ένα μοντέλο ανάγκης για δημιουργία. Ένα πρότυπο για να αναπτυχθούν και άλλοι απομακρυσμένοι τόποι, ένα μέρος που σε κάνει να πιστέψεις ότι η αναβίωση ενός χωριού είναι ένα πρωτοποριακό εγχείρημα που θα πετύχει αν υπάρχει μεγάλη θέληση και αντοχή στο χρόνο. Η Βαμβακού συνοψίζει σήμερα, την αφετηρία, τη διαδρομή και τον προορισμό. Ακουμπάει στην παράδοση, βλέπει μακριά σε κάτι μελλοντικό που πρέπει να μας αφορά. Σαν να είναι το δικό μας σπίτι, το δικό μας χωριό, η δική μας ρίζα.

Για όσους επισκεφθούν τη Βαμβακού μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου υπάρχει μια σειρά δράσεων με ελεύθερη είσοδο, για να ενισχύσει τη γνωριμία με το χωριό και τις δυνατότητές του που μπορείτε να δείτε στο Vamvakou Revivalπηγή