Ηγεσία με Ευθύνη και Όραμα: Ο Καθοριστικός Ρόλος του Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής στην Ευημερία μιας Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης


Η ιστοσελίδα koinsep.org αποτελεί μια πλατφόρμα ενημέρωσης και υποστήριξης για Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ) και φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στην Ελλάδα. Παρέχει πληροφορίες για την ίδρυση και διαχείριση ΚοινΣΕπ, όπως οδηγούς, νέα για επιδοτήσεις, νομικές και φορολογικές συμβουλές, καθώς και επικαιροποιημένα θέματα για τη λειτουργία τους. Απευθύνεται σε επαγγελματίες και πολίτες που επιθυμούν να συμβάλλουν στην κοινωνική οικονομία, ενισχύοντας την τοπική ανάπτυξη και τις κοινωνικές δράσεις και λειτουργει μέχρι σήμερα ανελλιπώς από το 2012


Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 12χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 700 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ


Η κοινωνική επιχειρηματικότητα αποτελεί έναν αναδυόμενο τομέα που συνδυάζει την οικονομική δραστηριότητα με κοινωνικό αντίκτυπο. Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ), ειδικά στον ελληνικό χώρο, έχουν θεσμικά κατοχυρωθεί ως εργαλεία κοινωνικής ένταξης, τοπικής ανάπτυξης και ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής. Ωστόσο, η βιωσιμότητά τους εξαρτάται όχι μόνο από την επιχειρηματική τους στρατηγική, αλλά και από τον τρόπο διοίκησης και εποπτείας.

Κεντρικό πρόσωπο σε αυτή τη διοίκηση είναι ο Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής. Ο ρόλος του εκτείνεται πέρα από την απλή διαχείριση: είναι στρατηγικός, συντονιστικός, διαμεσολαβητικός και εκπροσωπευτικός. Ο Πρόεδρος δεν ασκεί απλώς εξουσία — ασκεί ευθύνη με κοινωνικό προσανατολισμό, ενώ παράλληλα λειτουργεί ως σύνδεσμος μεταξύ των μελών της επιχείρησης, των εξωτερικών συνεργατών, των δημόσιων φορέων και της κοινωνίας.

Η επιτυχία μιας Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης (ΚοινΣΕπ) δεν εξαρτάται μόνο από το επιχειρηματικό της σχέδιο, αλλά πρωτίστως από τη δομή διοίκησής της και τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται οι αρχές της συμμετοχικότητας, της διαφάνειας και της κοινωνικής λογοδοσίας. Στην καρδιά αυτής της διοίκησης βρίσκεται ο Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής, ο οποίος δεν είναι απλώς διαχειριστής, αλλά συντονιστής, εκπρόσωπος, διαμεσολαβητής και εγγυητής της αποστολής της ΚοινΣΕπ.

Το παρόν άρθρο εξετάζει με αναλυτικό τρόπο τον ρόλο, τις ευθύνες και τα πρακτικά εργαλεία του Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής μιας ΚοινΣΕπ. Μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα, παρουσιάζονται τρόποι διαχείρισης, επίλυσης κρίσεων, ανάπτυξης συνεργασιών με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, καθώς και πρακτικές καλής διακυβέρνησης, οι οποίες ενισχύουν την αξιοπιστία, τη βιωσιμότητα και τη δυναμική του φορέα στο πεδίο της κοινωνικής οικονομίας.

1. Θεσμικός και Ηγετικός Ρόλος του Προέδρου

Ο Πρόεδρος:

  • Εκπροσωπεί τη νομική υπόσταση της ΚοινΣΕπ.
  • Συντονίζει τα μέλη της Διοικούσας Επιτροπής.
  • Ορίζει ημερήσια διάταξη, συγκαλεί τακτικές και έκτακτες συνεδριάσεις.
  • Υπογράφει συμβάσεις, συμφωνίες και υποβάλλει αιτήσεις.
  • Εγγυάται την τήρηση του καταστατικού και του εσωτερικού κανονισμού.

Καίριες Ικανότητες:

  • Διαχειριστική επάρκεια και ευθυκρισία.
  • Επικοινωνιακή δεξιότητα με διαφορετικές ομάδες (μέλη, τοπική κοινωνία, θεσμικούς εταίρους).
  • Ικανότητα δημιουργίας περιβάλλοντος εμπιστοσύνης.

2. Εισαγωγή στο Διάγραμμα Λειτουργίας και Ιεραρχίας

Για την αποτελεσματική λειτουργία μιας ΚοινΣΕπ είναι απαραίτητη η ύπαρξη ξεκάθαρης δομής, ρόλων και ιεραρχικών επιπέδων. Το παρακάτω διάγραμμα απεικονίζει τη διοικητική και λειτουργική διάρθρωση της ΚοινΣΕπ υπό τον συντονισμό του Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής, ο οποίος αποτελεί το σημείο ενοποίησης όλων των κατευθύνσεων.

Διάγραμμα Διοικητικής Λειτουργίας / Ιεραρχίας της ΚοινΣΕπ

3. Εσωτερική Διοίκηση: Καθημερινότητα και Διαφάνεια

Ο Πρόεδρος:

  • Ορίζει ξεκάθαρους ρόλους και αρμοδιότητες σε κάθε μέλος.
  • Διαχειρίζεται το πρόγραμμα τακτικών συνεδριάσεων, εκτάκτων θεμάτων και εσωτερικών επιθεωρήσεων.
  • Παρακολουθεί την τήρηση των αποφάσεων.
  • Επικουρεί στη σύνταξη του απολογισμού και των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων.

Παράδειγμα:

Σε ΚοινΣΕπ για παραδοσιακά προϊόντα, ο Πρόεδρος προωθεί εβδομαδιαίες σύντομες συναντήσεις ομάδων παραγωγής, πωλήσεων και προβολής ώστε να παρακολουθείται η προοδευτική υλοποίηση των στόχων.

4. Επίλυση Εσωτερικών Διαφορών

Οι διαφορές σε μια ΚοινΣΕπ είναι αναμενόμενες όταν υπάρχει πολυμορφία.

Ο Πρόεδρος:

  • Αναλαμβάνει ρόλο ουδέτερου συντονιστή.
  • Ενεργοποιεί διαδικασίες συναινετικής επίλυσης και καταγραφής αποφάσεων.
  • Εφαρμόζει μηχανισμούς όπως εσωτερικός κανονισμός διαφορών ή προσφυγή σε τρίτους διαμεσολαβητές.

Παράδειγμα:

Μέλος δεν συμφωνεί με το μοντέλο εργασίας. Ο Πρόεδρος διοργανώνει ειδική συνεδρία με παρουσία εξωτερικού συμβούλου εργασιακών σχέσεων για εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης.

5. Δημόσιες Σχέσεις και Συνεργασίες με Φορείς

Ο Πρόεδρος αποτελεί τον κύριο εξωτερικό σύνδεσμο:

  • Συμμετέχει σε φόρα, επιμελητήρια, εκδηλώσεις.
  • Διεκδικεί χρηματοδοτικά εργαλεία (π.χ. ΕΠΑνΕΚ, Leader).
  • Υπογράφει προγραμματικές συμφωνίες με Δήμους, ΟΤΑ, ΟΑΕΔ, ΜΚΟ.

Παράδειγμα:

Πρόεδρος ΚοινΣΕπ κοινωνικής φροντίδας συντονίζει με Δήμο δημιουργία “χώρου ημερήσιας φιλοξενίας ηλικιωμένων”, με συνέργεια στο προσωπικό και στη σίτιση μέσω ΤΕΒΑ.

6. Στρατηγική Ανάπτυξη και Βιωσιμότητα

Ο Πρόεδρος είναι υπεύθυνος για:

  • Εκπόνηση ετήσιου σχεδίου δράσης με δείκτες αξιολόγησης.
  • Αναζήτηση νέων αγορών ή υπηρεσιών.
  • Δημιουργία αποθεματικού και οικονομικής σταθερότητας.

Παράδειγμα:

Σε ΚοινΣΕπ γεωργικών προϊόντων, ο Πρόεδρος διαμορφώνει νέα στρατηγική για προϊόντα με Πιστοποίηση ΠΟΠ/ΠΓΕ ώστε να ενισχυθεί η προστιθέμενη αξία και το περιθώριο κέρδους.

7. Εργαλεία για Ορθή Διοίκηση

Εργαλείο Περιγραφή Συχνότητα
Ημερολόγιο Διοίκησης Καταγραφή συναντήσεων, deadlines, αποφάσεων Καθημερινά
Δελτίο Δράσης Εβδομαδιαίο update στόχων ανά ομάδα Εβδομαδιαία
Εσωτερικός Κανονισμός Διαδικασίες για επίλυση διαφορών, ρόλους Ετησίως
Μητρώο Συνεργατών Επαφές, προτάσεις, συμφωνίες με φορείς Συνεχής ενημέρωση
Πίνακας KPI Αξιολόγηση μετρήσιμων στόχων Τριμηνιαία

Η αποτελεσματική διοίκηση μιας ΚοινΣΕπ προϋποθέτει δομημένη ηγεσία, δημοκρατικό πνεύμα και διαχειριστική υπευθυνότητα. Ο Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής, ως θεματοφύλακας της αποστολής του συνεταιρισμού, αποτελεί βασικό παράγοντα που καθορίζει τη μακροπρόθεσμη πορεία του εγχειρήματος.

Όταν ο ρόλος του Προέδρου συνδυάζει διοικητική επάρκεια, διαφάνεια, συλλογικότητα και στρατηγική σκέψη, τότε η ΚοινΣΕπ δεν είναι απλώς ένας φορέας παροχής υπηρεσιών ή προϊόντων — είναι πυλώνας κοινωνικής αλλαγής και παράδειγμα χρηστής διακυβέρνησης στον 21ο αιώνα.

Ο ρόλος του Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής σε μια ΚοινΣΕπ δεν περιορίζεται στη διαχείριση της καθημερινότητας. Είναι πυλώνας εμπιστοσύνης, συνεργασίας και στρατηγικής προοπτικής. Μέσα από τη σωστή, χρηστή και ηθική άσκηση των καθηκόντων του, συμβάλλει ουσιαστικά στην ενδυνάμωση της κοινωνικής αποστολής, στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και στη διαμόρφωση ενός θετικού προτύπου ηγεσίας στο πλαίσιο της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.

Μια ΚοινΣΕπ που στηρίζεται σε έναν πρόεδρο-ηγέτη με όραμα, λογοδοσία και ανθρωπιά, δεν είναι απλώς βιώσιμη — είναι έμπνευση για την κοινωνία.


Discover more from ΔΙΚΤΥΟ ΚοινΣΕπ

Subscribe to get the latest posts sent to your email.