---

Η ιστοσελίδα koinsep.org αποτελεί μια πλατφόρμα ενημέρωσης και υποστήριξης για Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ) και φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στην Ελλάδα. Παρέχει πληροφορίες για την ίδρυση και διαχείριση ΚοινΣΕπ, όπως οδηγούς, νέα για επιδοτήσεις, νομικές και φορολογικές συμβουλές, καθώς και επικαιροποιημένα θέματα για τη λειτουργία τους. Απευθύνεται σε επαγγελματίες και πολίτες που επιθυμούν να συμβάλλουν στην κοινωνική οικονομία, ενισχύοντας την τοπική ανάπτυξη και τις κοινωνικές δράσεις και λειτουργει μέχρι σήμερα ανελλιπώς από το 2012

---

Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 12χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 730 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ

---

Η κοινωνική οικονομία αποτελεί έναν ραγδαία εξελισσόμενο τομέα στην Ελλάδα, ειδικά μετά την οικονομική κρίση του 2009. Αν και σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχει ιστορικό και θεσμικό βάθος, στην ελληνική πραγματικότητα η κοινωνική οικονομία αποτελεί έναν νέο πυλώνα που ήρθε να καλύψει κενά που άφησε η αγορά και το κράτος.

Με δομές όπως οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ), οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί (ΚοιΣΠΕ) και τα Αλληλέγγυα Δίκτυα, προάγει την αλληλεγγύη, τη συμμετοχικότητα, την καινοτομία και την ένταξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

Η κοινωνική οικονομία στην Ελλάδα δεν αποτελεί μια απλή εναλλακτική μορφή οικονομικής δράσης. Είναι μια κοινωνική ανάγκη που γεννήθηκε από την κρίση, ανδρώθηκε με την αλληλεγγύη και πλέον διεκδικεί ενεργό ρόλο στη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας.

Ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες η κοινωνική οικονομία έχει βαθιές ρίζες και ιστορική πορεία, στην Ελλάδα αποτελεί σχετικά νέο αλλά ραγδαία εξελισσόμενο πεδίο. Το παρόν δοκίμιο διερευνά την έννοια, την ιστορική της διαδρομή, τις σύγχρονες προκλήσεις και τις μελλοντικές προοπτικές της κοινωνικής οικονομίας στον ελληνικό χώρο.

Η κοινωνική οικονομία ορίζεται ως το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων που βασίζονται στην κοινωνική ωφέλεια, την αλληλέγγυα δράση και τη δημοκρατική συμμετοχή.

📊 Βασικά Χαρακτηριστικά:

Αρχή	Περιγραφή
Κοινωνικός Σκοπός	Οι δομές ΚΑΛΟ λειτουργούν για την κάλυψη κοινωνικών αναγκών, όχι για τη μεγιστοποίηση κερδών.
Δημοκρατική Διοίκηση	1 μέλος = 1 ψήφος. Ισότιμη συμμετοχή όλων στις αποφάσεις.
Επανεπένδυση Πλεονασμάτων	Τα κέρδη χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.
Συλλογική Ιδιοκτησία	Οι φορείς ανήκουν στα μέλη τους και όχι σε εξωτερικούς επενδυτές.

Χρονική Περίοδος	Γεγονός
Πριν το 2010	Υφίστανται μικρές, μη θεσμοθετημένες πρωτοβουλίες αλληλεγγύης και αυτοοργάνωσης.
2011	Ψήφιση Ν.4019/2011 – Δημιουργία ΚοινΣΕπ.
2016	Ψήφιση Ν.4430/2016 – Αναμόρφωση πλαισίου και ίδρυση Ειδικού Μητρώου ΚΑΛΟ.
2021	Ανάγκη ενιαίας εκπροσώπησης και στήριξης μέσω του Επιμελητηρίου ΚΑΛΟ.
2023-2025	Σημαντική αύξηση των ΚοινΣΕπ, ενεργοποίηση περιφερειακών δομών και ένταξη σε ευρωπαϊκά δίκτυα.

Νομική Μορφή	Περιγραφή
ΚΟΙΝΣΕΠ Συλλογικής & Κοινωνικής Ωφέλειας	Παρέχουν υπηρεσίες στην κοινότητα (εκπαίδευση, πολιτισμός, περιβάλλον).
ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης	Δραστηριοποιούνται με στόχο την ένταξη ευάλωτων ομάδων στην εργασία.
ΚοιΣΠΕ	Ειδικοί συνεταιρισμοί στον χώρο της ψυχικής υγείας.
Κοινωνικά Ιατρεία, Παντοπωλεία	Μη τυπικές δομές με σημαντική κοινωνική δράση.

Κατηγορία	Αριθμός
Εγγεγραμμένοι φορείς στο Μητρώο ΚΑΛΟ	> 3.200
Ενεργοί φορείς με δηλωμένες δράσεις	~1.800
Θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν	~7.000
Ποσοστό ΚοινΣΕπ με έδρα εκτός Αθήνας/Θεσσαλονίκης	>60%

Τομέας	Παράδειγμα
Τουρισμός	Ξενώνες, αγροτουρισμός, ξεναγήσεις
Περιβάλλον	Ανακύκλωση, καθαρισμός, αναδασώσεις
Πολιτισμός	Μουσεία, εκδηλώσεις, πολιτιστικά εργαστήρια
Υγεία	Υποστήριξη ηλικιωμένων, ατόμων με ΑμεΑ
Εκπαίδευση	Εργαστήρια, σεμινάρια, e-learning για ευάλωτες ομάδες

• Μείωση ανεργίας: Ειδικά σε ευπαθείς ομάδες.
• Κοινωνική ένταξη: Για ΑμεΑ, μονογονεϊκές οικογένειες, μετανάστες.
• Περιφερειακή ανάπτυξη: Ισχυρή παρουσία σε νησιά και ορεινές περιοχές.
• Ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής: Μέσω συμμετοχής, διαβούλευσης, τοπικής δικτύωσης.

Πρόκληση	Ανάλυση
Χρηματοδότηση	Δυσκολία πρόσβασης σε δάνεια και επιδοτήσεις.
Θεσμική υποστήριξη	Ανεπαρκής κρατική στήριξη και καθυστερήσεις.
Εκπαίδευση στελεχών	Ανάγκη για ανάπτυξη δεξιοτήτων διοίκησης και μάρκετινγκ.
Δικτύωση	Περιορισμένη συνεργασία μεταξύ ΚοινΣΕπ.

Χώρα	Χαρακτηριστικά Κοινωνικής Οικονομίας
Ιταλία	Ισχυρό θεσμικό πλαίσιο με εκατοντάδες συνεταιρισμούς κοινωνικής ένταξης.
Γαλλία	Υποχρεωτική ενσωμάτωση ΚΑΛΟ στις δημόσιες συμβάσεις.
Βέλγιο	Δίκτυα κοινωνικής επιχειρηματικότητας με κρατική και ιδιωτική στήριξη.
Ισπανία	Νομική κατοχύρωση “κοινωνικής καινοτομίας” και ειδικά επενδυτικά ταμεία.

• ΚοινΣΕπ στον Έβρο που απασχολεί αποφυλακισμένους σε αγρόκτημα θεραπευτικής γεωργίας.
• ΚοινΣΕπ στη Χίο με μονάδα παραγωγής παραδοσιακών προϊόντων από μονογονεϊκές οικογένειες.
• Συνεταιρισμός σε νησί του Αιγαίου που προσφέρει εναλλακτικό τουρισμό και δημιουργεί τοπική απασχόληση.

• Ν.4430/2016: Άρθρο 2 – Ορισμός ΚΑΛΟ και μορφές φορέων
• Ν.4430/2016: Άρθρο 9 – Μητρώο ΚΑΛΟ και προϋποθέσεις ένταξης
• Υπουργική Απόφαση 61616/2021: Εγγραφή και τροποποίηση στοιχείων στο Μητρώο

• Δημιουργία Ταμείου Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας.
• Ένταξη της ΚΑΛΟ σε δημόσιες συμβάσεις και προμήθειες.
• Διεύρυνση της συνεργασίας με την εκπαίδευση, ΤΑ και ΕΕ.
• Ενίσχυση του ρόλου του Επιμελητηρίου Κ.ΑΛ.Ο. Ελλάδας ως φορέα εκπροσώπησης και ανάπτυξης.

Δυνατά Σημεία	Αδυναμίες
Ανθρώπινο κεφάλαιο με αξίες	Έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών
Τοπική αποδοχή και δράση	Περιορισμένη χρηματοδότηση

Ευκαιρίες	Απειλές
Πράσινη μετάβαση και ΕΣΠΑ	Νομική αστάθεια και αδράνεια κράτους
Συνεργασίες με Δήμους και ιδιώτες	Κακή φήμη από κακή πρακτική μεμονωμένων περιπτώσεων

Η κοινωνική οικονομία στην Ελλάδα είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ αναγκαία. Είναι ένα μέσο για να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές ανισότητες, να δοθεί διέξοδος στην ανεργία και να δημιουργηθεί μια οικονομία με ανθρώπινο πρόσωπο. Απαιτείται συνέργεια φορέων, εμπιστοσύνη, θεσμική σταθερότητα και διαρκής υποστήριξη ώστε η κοινωνική οικονομία να μετατραπεί από εναλλακτικό μοντέλο σε θεμέλιο του κοινωνικού κράτους του 21ου αιώνα.

Η κοινωνική οικονομία δεν είναι ένα περιθωριακό μοντέλο. Είναι το μέλλον της ανθρώπινης και αξιοπρεπούς ανάπτυξης. Στη μετά την κρίση εποχή και μέσα στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, η κοινωνική οικονομία μπορεί να αποτελέσει πυλώνα βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας, ενισχύοντας την περιφερειακή ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και τη δημοκρατία στην πράξη. Η Ελλάδα, με το θεσμικό υπόβαθρο που ήδη διαθέτει και με τη δυναμική του Επιμελητηρίου ΚΑΛΟ, μπορεί να καταστεί πρότυπο ευρωπαϊκής κοινωνικής καινοτομίας, φτάνει να επενδύσει στην παιδεία, τη δικτύωση και τη σταθερότητα των κοινωνικών επιχειρήσεων.