---

Η ιστοσελίδα koinsep.org αποτελεί μια πλατφόρμα ενημέρωσης και υποστήριξης για Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ) και φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στην Ελλάδα. Παρέχει πληροφορίες για την ίδρυση και διαχείριση ΚοινΣΕπ, όπως οδηγούς, νέα για επιδοτήσεις, νομικές και φορολογικές συμβουλές, καθώς και επικαιροποιημένα θέματα για τη λειτουργία τους. Απευθύνεται σε επαγγελματίες και πολίτες που επιθυμούν να συμβάλλουν στην κοινωνική οικονομία, ενισχύοντας την τοπική ανάπτυξη και τις κοινωνικές δράσεις και λειτουργει μέχρι σήμερα ανελλιπώς από το 2012

---

Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 12χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 730 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ

---

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι απλώς τεχνολογία∙ είναι δικαίωμα συμμετοχής. Για χιλιάδες συμπολίτες μας —ηλικιωμένους, άτομα με χαμηλά εισοδήματα, ανέργους, μετανάστες, ανθρώπους της υπαίθρου ή με αναπηρία— το διαδίκτυο, οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες και τα έξυπνα εργαλεία παραμένουν «κλειστές πόρτες».

Εκεί ακριβώς πατάει η αποστολή της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης (ΚοινΣΕπ): να μετατρέψει τον ψηφιακό αποκλεισμό σε ψηφιακή ένταξη με ανθρώπινη, προσβάσιμη και βιώσιμη μεθοδολογία.

Το κείμενο που ακολουθεί λειτουργεί ως πλήρης, πρακτικός οδηγός: εξηγεί γιατί υπάρχει ο αποκλεισμός, πώς μια ΚοινΣΕπ στήνει υπηρεσίες εκπαίδευσης και διαμεσολάβησης, ποια πρότυπα προσβασιμότητας χρησιμοποιεί, πώς μετρά τον κοινωνικό αντίκτυπο και πώς εξασφαλίζει οικονομική βιωσιμότητα χωρίς να χάνει τον κοινωνικό της σκοπό.

Από τα «εργαστήρια γειτονιάς» μέχρι τα κινητά ψηφιακά κλιμάκια και τα συνεργατικά ψηφιακά προϊόντα, παρουσιάζονται δοκιμασμένες πρακτικές, βήμα-βήμα διαδικασίες και σαφείς δείκτες επιτυχίας ώστε κάθε ΚοινΣΕπ να μπορεί να δράσει άμεσα.

1) Τι σημαίνει «ψηφιακός αποκλεισμός» σήμερα

• Πρόσβαση: έλλειψη συσκευών/συνδεσιμότητας, ακριβό internet, «νεκρές ζώνες» κάλυψης.
• Δεξιότητες: ανασφάλεια στη χρήση, δυσκολίες κατανόησης εννοιών (myAADE, gov.gr, e-banking, ψηφιακή ταυτοποίηση, ηλεκτρονικά ραντεβού).
• Προσβασιμότητα: περιεχόμενο που δεν ακολουθεί WCAG (για άτομα με οπτικές/ακουστικές/γνωστικές δυσκολίες).
• Εμπιστοσύνη & Ασφάλεια: φόβος απάτης, άγνοια για GDPR/προσωπικά δεδομένα.
• Σχετικότητα: υπηρεσίες που «δεν μιλούν» στις πραγματικές ανάγκες της κοινότητας.

2) Ο ρόλος της ΚοινΣΕπ: από την υπηρεσία στην ενδυνάμωση

Η ΚοινΣΕπ δεν «κάνει τη δουλειά αντί για τον πολίτη»∙ εκπαιδεύει, διαμεσολαβεί, ενδυναμώνει. Ο κοινωνικός σκοπός της επιτρέπει:

• Να σχεδιάζει μαθήματα και συνοδεία (mentoring) με ρυθμό και γλώσσα που καταλαβαίνει ο ωφελούμενος.
• Να λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα σε δημόσιες/ιδιωτικές ψηφιακές υπηρεσίες και στην κοινότητα.
• Να δημιουργεί συνεργατικά ψηφιακά προϊόντα (π.χ. μικρο-πλατφόρμες αγροτών/τεχνιτών) που επιστρέφουν αξία στην τοπική οικονομία.
• Να απασχολεί/εκπαιδεύει ευάλωτες ομάδες ως ψηφιακούς διαμεσολαβητές (δουλειές με νόημα και προοπτική).

3) Πυλώνες παρέμβασης (το πλαίσιο «Α-Δ-Π-Ε-Α»)

1. Ανίχνευση αναγκών: χαρτογράφηση ομάδων/εμποδίων με σύντομες συνεντεύξεις και ερωτηματολόγια.
2. Δεξιότητες: μικρο-μαθήματα (micro-learning) με στόχους: βασικό ψηφιακό γραμματισμό, ηλεκτρονικές συναλλαγές, ασφάλεια.
3. Προσβασιμότητα: σχεδιασμός υπηρεσιών σύμφωνα με WCAG 2.1+, καθολικός σχεδιασμός (Universal Design).
4. Εμπιστοσύνη: πολιτικές προστασίας δεδομένων (GDPR by design), πρακτική εκπαίδευση σε απάτες/phishing.
5. Αειφορία: οικονομικό μοντέλο με ποικιλία εσόδων και κοινωνικό αντίκτυπο τεκμηριωμένο.

4) Δέσμη υπηρεσιών που μπορεί να υλοποιήσει μια ΚοινΣΕπ

4.1 Εργαστήρια «Ψηφιακή Γειτονιά»

• Μαθήματα 2–6 ωρών: χρήση smartphone, δημιουργία email, gov.gr, ραντεβού ΕΦΚΑ/ΔΥΠΑ, e-banking, e-ΕΟΠΥΥ.
• Συνοδευτικές συνεδρίες 1-προς-1 για προσωπικές υποθέσεις.
• Υλικό σε απλή γλώσσα, με εικονο-βήματα (screenshots) και μεγάλες γραμματοσειρές.

4.2 Κινητά κλιμάκια (Digital Bus/Van)

• Εξοπλισμένο βαν με δίκτυο, laptops/tablets, εκτυπωτή/σαρωτή.
• Εβδομαδιαία δρομολόγια σε απομακρυσμένα χωριά, ΚΑΠΗ, ΚΔΑΠ, σχολεία δεύτερης ευκαιρίας.

4.3 Ψηφιακή διαμεσολάβηση & «one-stop desk»

• Βοήθεια σε διαδικασίες (ταυτοποίηση, αιτήσεις, πιστοποιητικά), πάντα με συναίνεση και καταγραφή ενεργειών.
• Εξειδικευμένα ραντεβού για ΑμεΑ με υποστηρικτικές τεχνολογίες (screen readers, εναλλακτικό χειρισμό).

4.4 Πλατφόρμες συνεργατικής οικονομίας (platform cooperatives)

• Μικρές marketplace λύσεις για τοπικούς παραγωγούς/τεχνίτες με εκπαίδευση στη χρήση τους.
• Κανόνες διαφανούς διανομής εσόδων, τοπικές ετικέτες ποιότητας.

4.5 Βιβλιοθήκη συσκευών & «repair-café»

• Δανεισμός tablets/φορητών, δωρεές/ανακατασκευές (circular IT).
• Μικρά εργαστήρια επιδιόρθωσης – ευκαιρία κατάρτισης νέων.

5) Πρότυπα, ασφάλεια & δεοντολογία

• WCAG 2.1+ για προσβάσιμο περιεχόμενο (αντίθεση, alt-text, πλοήγηση με πληκτρολόγιο, υπότιτλοι).
• GDPR: ελαχιστοποίηση δεδομένων, σαφής συγκατάθεση, πολιτική διατήρησης, «λογιστικό ίχνος» ενεργειών.
• Κυβερνοασφάλεια: βασικοί κανόνες κωδικών, 2FA, αναγνώριση phishing, ενημερώσεις συστημάτων.
• Δεοντολογία: ουδέτερη, μη κερδοσκοπική διαμεσολάβηση, προτεραιότητα στον ωφελούμενο.

6) Δείκτες επίδοσης & κοινωνικού αντίκτυπου (KPIs)

(Οι στόχοι προσαρμόζονται στο μέγεθος της ΚοινΣΕπ και της περιοχής.)

7) Βασικό επιχειρηματικό μοντέλο (βιωσιμότητα χωρίς εκπτώσεις στον σκοπό)

Έσοδα:

• Μικρά δίδακτρα για μη ευάλωτους, πλήρεις/μερικές υποτροφίες για ευάλωτους.
• Συμβάσεις με δήμους/φορείς για εκπαιδευτικά προγράμματα.
• Υπηρεσίες B2B (ψηφιακός μετασχηματισμός ΜμΕ, εκπαίδευση προσωπικού).
• Μικρο-συνδρομές για χρήση πλατφόρμας marketplace.
• Χορηγίες/δωρεές εξοπλισμού.

Κόστη:

• Μισθοδοσία εκπαιδευτών/διαμεσολαβητών/τεχνικών.
• Εξοπλισμός, συνδέσεις, συντήρηση, ασφάλειες.
• Λογισμικό, φιλοξενία πλατφόρμας, προστασία δεδομένων.
• Μετακίνηση (κινητά κλιμάκια), επικοινωνία, πιστοποιήσεις.

8) Οδικός χάρτης 100 ημερών (γρήγορη εκκίνηση)

Ημέρες 1–30

• Χαρτογράφηση αναγκών (5–7 σημεία επαφής: ΚΑΠΗ, ΚΕΠ, σχολεία, κοινότητες μεταναστών).
• Σχεδιασμός 4 βασικών μαθημάτων (2 ώρες έκαστο) + εγχειρίδιο απλής γλώσσας.
• Ορισμός πολιτικής GDPR & φόρμας συναίνεσης.

Ημέρες 31–60

• Πιλοτικά εργαστήρια σε 2 γειτονιές + 1 χωριό.
• Στήσιμο «one-stop desk» (2 μέρες/εβδομάδα).
• Εκκίνηση βιβλιοθήκης συσκευών (20 tablets).

Ημέρες 61–100

• Κλιμάκωση: εβδομαδιαίο πρόγραμμα, κινητό κλιμάκιο 2 διαδρομών.
• Πρώτες συνεργασίες με ΜμΕ για B2B εκπαίδευση.
• Δημοσίευση 1ου δελτίου κοινωνικού αντίκτυπου.

9) Ρίσκα & μετριασμός

• Χαμηλή συμμετοχή → συνεργασία με τοπικούς φορείς, προσωπικές προσκλήσεις, ώρες εκτός γραφείου.
• Γλωσσικά/πολιτισμικά εμπόδια → διαπολιτισμικοί μεσολαβητές, υλικό σε πολλαπλές γλώσσες.
• Κόπωση εκπαιδευομένων → micro-learning, πρακτικές ασκήσεις πάνω σε «αληθινές» υποθέσεις.
• Ασφάλεια δεδομένων → εκπαίδευση προσωπικού, τακτικοί έλεγχοι, τυποποιημένες διαδικασίες.

10) Πακέτο υλικών που αξίζει να έχει κάθε ΚοινΣΕπ

• Κάρτες οδηγιών (μιας σελίδας) για gov.gr, ραντεβού, e-banking, ψηφιακή υπογραφή.
• Οδηγός «ασφαλής πλοήγηση» με παραδείγματα phishing.
• Checklists για WCAG σε ανακοινώσεις/έγγραφα.
• Φόρμες συναίνεσης (απλής γλώσσας) & πολιτική απορρήτου.
• Μητρώο ωφελουμένων & αντίκτυπου (ανώνυμα στατιστικά).

11) Συνεργασίες που πολλαπλασιάζουν το αποτέλεσμα

• Δήμοι/ΚΕΠ/Κοινωνικές Υπηρεσίες: παραπομπές, χώροι, συνδιοργάνωση.
• Σχολεία/ΔΒΜ: διαγενεακά εργαστήρια (μαθητές διδάσκουν παππούδες).
• Βιβλιοθήκες/Πολιτιστικά κέντρα: μόνιμα σημεία εκπαίδευσης.
• Τράπεζες/Παρόχοι ΙΤ: ειδικά σεμινάρια, 2FA, δωρεές συσκευών.
• ΑμεΑ οργανώσεις: συν-σχεδιασμός για πραγματική προσβασιμότητα.

12) Μικρά «μαθήματα-σπινθήρες» (ενδεικτικό syllabus)

1. Το smartphone μου: ρυθμίσεις, ασφάλεια, αποθηκευτικός χώρος.
2. Από το μηδέν στο email & cloud: πρακτική σε 30′.
3. gov.gr στην πράξη: 3 πιστοποιητικά σε 1 ώρα.
4. e-banking χωρίς φόβο: συναλλαγές & 2FA.
5. Ηλεκτρονικά ραντεβού υγείας/δημοσίου.
6. Προσωπικά δεδομένα: τι δίνω, πού, γιατί.
7. Προσβάσιμη επικοινωνία: μεγέθυνση, ανάγνωση, φωνητικές εντολές.
8. Online ευκαιρίες εργασίας & ψηφιακό βιογραφικό.

Η ψηφιακή ένταξη δεν είναι έργο πολυτελείας· είναι κοινωνική υποδομή, όπως το νερό, το ρεύμα και οι δρόμοι. Κάθε φορά που ένας άνθρωπος μαθαίνει να κλείνει μόνος του ένα ραντεβού, να υπογράφει ψηφιακά, να αποφεύγει μια απάτη ή να πουλά τα προϊόντα του διαδικτυακά, κερδίζει αυτονομία και η κοινότητά του κερδίζει συνοχή. Οι ΚοινΣΕπ έχουν το πλεονέκτημα της εγγύτητας και της εμπιστοσύνης: γνωρίζουν τα πρόσωπα πίσω από τις ανάγκες και μπορούν να σχεδιάσουν λύσεις που «κουμπώνουν» στην πραγματική ζωή.

Με ξεκάθαρους πυλώνες (πρόσβαση, δεξιότητες, προσβασιμότητα, ασφάλεια, βιωσιμότητα), μετρήσιμους δείκτες και συνεργασίες, η μετάβαση «από τον αποκλεισμό στην ένταξη» γίνεται χειροπιαστή. Το μέλλον είναι ψηφιακό, όμως η ένταξη θα είναι πάντα βαθιά ανθρώπινη — και οι ΚοινΣΕπ είναι ο καταλύτης που το κάνει πράξη.

Η Κοινωνική Οικονομία στην Πράξη