Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 10χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 620 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ
Οι συνεταιρισμοί αποτελούν ένα εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κοινωνική ένταξη των Ρομά και την είσοδο τους στην αγορά εργασίας.
Στο σχέδιο της Ειδικής Γραμματείας Κοινωνικής Ενταξης των Ρομά περιλαμβάνεται η ανάπτυξη της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, με στόχο οι προτεινόμενες δράσεις να συνδέονται με την τοπική οικονομία και την αγορά εργασίας.
Ευχαριστούμε την Εφημερίδα των Συντακτών που παρουσίασε τις ΚοινΣΕπ Ρομά που έχουν δημιουργηθεί με την βοήθεια μας στο Μεσολόγγι
Μπορεί οι στόχοι να είναι φιλόδοξοι και οι περιπτώσεις ανάλογων συνεταιρισμών να μην είναι πολλές, ωστόσο οι ΚΟΙΝΣΕΠ «Ρομά Ολοι Μαζί», με αντικείμενο την ανακύκλωση, και οι «Ρομά Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου», που ασχολούνται με το ψάρεμα στην πόλη της Δυτικής Ελλάδας, δείχνουν ότι η Κ.ΑΛ.Ο. μπορεί να αποτελέσει μια ρεαλιστική λύση και να σπάσει ρατσιστικά στερεότυπα του παρελθόντος, ειδικά εφόσον υπάρχει υποστήριξη από τους κρατικούς φορείς και τις τοπικές αρχές.
Ρομά Ολοι Μαζί {link}
Η διαχείριση των απορριμάτων αποτελεί πρόβλημα εδώ και χρόνια για την πόλη του Μεσολογγίου με τον τοπικό ΧΥΤΑ να είναι κορεσμένος, την οργανωμένη ανακύκλωση να βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, έχοντας ξεκινήσει σχετικά πρόσφατα και την πόλη να αντιμετωπίζει συχνά προβλήματα με την καθαριότητα.
Οι Ρομά του Μεσολογγίου και από τις γύρω περιοχές συνέλεγαν άτυπα σκουπίδια, πλαστικά και άλλα ανακυκλώσιμα υλικά, ωστόσο κατέφευγαν στην καύση ή σε άλλες μη ενδεδειγμένες λύσεις, επιβαρύνοντας το περιβάλλον και προκαλώντας παράπονα μερίδας των κατοίκων.
Τα μέλη του συνεταιρισμού «Ρομά Ολοι μαζί» προσπαθούν από το 2016 να δώσουν μία εναλλακτική τόσο βοηθώντας να παραμείνει η πόλη καθαρή όσο και προωθώντας την ανακύκλωση. Την προσπάθειά τους στήριξε από την πρώτη στιγμή η διοίκηση του Νοσοκομείου Μεσολογγίου. Τον Νοέμβριο του 2017 ανέθεσε στον συνεταιρισμό την αποκομιδή ανακυκλώσιμων υλικών μη τοξικών ή χρηζόντων υγειονομική διαχείριση, αποκλείοντας τα νοσοκομειακά απόβλητα.
«Η δουλειά μου ώς τώρα ήταν παλιατζής. Το 70%-80% όσων καταλήγουν σε έναν κάδο είναι ανακυκλώσιμα. Δουλεύαμε μέρα νύχτα και τα συλλέγαμε. Η εικόνα της πόλης ήταν καλύτερη και ο κόσμος μάς υποστήριζε, όμως η στάση της δημοτικής αρχής δεν ήταν καθόλου βοηθητική» μας λέει ο πρόεδρος του συνεταιρισμού Συμεών Μπέκος. Τους ισχυρισμούς του κ. Μπέκου επιβεβαιώνουν και τοπικά δημοσιεύματα που μιλούν για περίεργη στάση της απερχόμενης δημοτικής αρχής έναντι της συγκεκριμένης ΚΟΙΝΣΕΠ.
Σύμφωνα με τον γραμματέα του συνεταιρισμού, Αλέξανδρο Μπέκο, είχε δημιουργηθεί χώρος σε βιομηχανική περιοχή στο Μεσολόγγι για τη διαλογή των απορριμμάτων, ανάμεσα στα οποία γυαλιά, πλαστικά, χαρτόνια, μέταλλα, σίδερα κ.ά.
Τα μέλη του συνεταιρισμού χρησιμοποιούσαν τα δικά τους Ι.Χ. και μάζευαν τα ανακυκλώσιμα με δικά τους έξοδα. Στη συνέχεια και μετά τη διαλογή τα πουλούσαν σε συνεργαζόμενη εταιρεία ανακύκλωσης.
«Ζητήσαμε από τον δήμαρχο, Νίκο Καραπάνο, να μας βοηθήσει σαν ΚΟΙΝΣΕΠ και να μας συναντήσει για να μιλήσουμε για την ανακύκλωση. Δεν μας δέχθηκε. Κάποιοι υπάλληλοι του δήμου μάς έδιωχναν και μας έλεγαν ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να παίρνουμε τα χαρτόνια από τους δρόμους και τα καταστήματα. Δεν μας έδωσε σημασία και υπήρξαν και προβλήματα με τις αρχές.
»Η κοινωνία του Μεσολογγίου ήταν ευχαριστημένη από τη συνεργασία και το αποτέλεσμα. Ηταν πολύ επιτυχημένη η δουλειά μας. Εάν υπήρχε η συνεργασία του δήμου στο Μεσολόγγι, σήμερα θα είχαμε 50 οικογένειες να έχουν βρει δουλειά και σωστή ανακύκλωση.
»Ζητάμε από τον νέο δήμαρχο Κώστα Λύρο που θα αναλάβει από Σεπτέμβριο να βοηθήσει το εγχείρημα να εξελιχθεί. Θέλουμε να συνεργαστούμε με τον Δήμο Μεσολογγίου και να προσφέρουμε θέσεις εργασίας. Είμαστε σίγουροι ότι θα υπάρξει καλή συνεργασία και θα υλοποιήσουμε σωστά την ανακύκλωση», λέει στην «Εφ.Συν.» ο Αλέξανδρος Μπέκος.
Η ΚΟΙΝΣΕΠ λειτουργούσε από το 2016 ώς το 2018. Είχαν συγκεντρωθεί πάνω από 100 τόνοι απορριμμάτων. Απασχολούσε 7 άτομα και κάποιους άλλους συνεργάτες ή εθελοντές. Τους τελευταίους 8 μήνες βρίσκεται σε καθεστώς αναμονής και ο λόγος είναι η αντιμετώπιση που είχε από τη δημοτική αρχή.
Από την πλευρά της η δημοτική αρχή, σε δελτίο Τύπου του συνδυασμού «Δήμος για τα Παιδιά μας» του απερχόμενου δημάρχου, Νίκου Καραπάνου, υποστηρίζει ότι την πενταετία 2014-2019 η εικόνα όσον αφορά την καθαριότητα και την ανακύκλωση στην πόλη του Μεσολογγίου είναι βελτιωμένη.
Τα αποτελέσματα του προγράμματος ανακύκλωσης χαρακτηρίζονται ικανοποιητικά και ενθαρρυντικά με ποσοστό συμμετοχής 20% στην Ιερά Πόλη Μεσολογγίου πάνω από τον πανελλαδικό μέσο όρο (περίπου 16%).
Ρομά Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου {link}
Η ΚΟΙΝΣΕΠ «Ρομά Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου» λειτουργεί εδώ και δύο χρόνια και ασχολείται με την εμπορία ψαριών σε ιχθυοπωλεία και ταβέρνες της περιοχής. Αυτή τη στιγμή συμμετέχουν στον συνεταιρισμό 5 άτομα που σύντομα θα αυξηθούν σε 7.
Με τις μικρές βάρκες τους περνούν πολλές ώρες στα νερά της Λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου και τα κανάλια της, κυρίως το διάστημα από τέλη Αυγούστου ώς τα τέλη Ιανουαρίου, για να γεμίσουν τα δίχτυα τους με κέφαλους, τσιπούρες, χέλια, κουτσομούρες, σουπιές, χταπόδια και άλλα από τα είδη ψαριών που ζουν στο σπάνιο οικοσύστημά της.
«Ημουν κι από πριν ψαράς. Αυτή είναι η δουλειά μου δεν ξέρω τίποτα άλλο. Την έκανε η οικογένειά μου. Οι περισσότεροι από τους Ρομά ασχολούνται με τα σίδερα κι άλλες δουλειές. Με τον συνεταιρισμό μοιραζόμαστε τα έξοδα όπως καύσιμα, αναλώσιμα κτλ και μοιραζόμαστε τα έσοδα από τις πωλήσεις. Παλιότερα συμμετείχα σ’ έναν άλλο συνεταιρισμό ιχθυοτροφείου, με ψάρια ανοιχτής θάλασσας. Στον συνεταιρισμό αυτή τη στιγμή συμμετέχουμε μόνο Ρομά, αλλά θέλουμε να μπουν κι άλλοι μέσα. Θέλουμε νέα παιδιά που να ξέρουν από θάλασσα και να είναι μέσα στη δουλειά», λέει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος της ΚΟΙΝΣΕΠ Δημήτρης Θεοδωρόπουλος.
Και στην περίπτωση αυτής της ολιγομελούς ΚΟΙΝΣΕΠ όπως αρκετών που ξεκίνησαν τα χρόνια της κρίσης, υπάρχουν προβλήματα και ζητήματα βιωσιμότητας και απαιτείται η υποστήριξη από το κράτος, ειδικά προγράμματα και άλλους εμπλεκόμενους φορείς.
Οπως μας ενημερώνει ο κ. Θεοδωρόπουλος, ένας από τους λόγους που δημιουργήθηκε ο συνεταιρισμός ήταν η προοπτική υποστήριξης από χρηματοδοτικά προγράμματα. Για να μπορέσει να αναπτυχθεί το εγχείρημα χρειάζεται η αγορά ενός μεγαλύτερου αλιευτικού σκάφους (καΐκιού), η δυνατότητα να χρηματοδοτηθεί η αγορά εργαλείων όπως δίχτυα, παραγάδια κ.ά. αλλά και ενός φορτηγού-ψυγείου. Επίσης, η ύπαρξη ενός σταθερού μαγαζιού ώστε τα μέλη να μη λειτουργούν μόνο σαν πλανόδιοι θα ήταν καταλυτικής σημασίας.
Ο κ. Θεοδωρόπουλος μας επισημαίνει τις μεγάλες γραφειοκρατικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει με τις τράπεζες της περιοχής, ώστε να ανοίξει έναν λογαριασμό στο όνομα της ΚΟΙΝΣΕΠ, ώστε να μπορούν να γίνονται μέσω αυτού όλες οι συναλλαγές.
«Πήγα σε όλες τις τράπεζες του Μεσολογγίου με όλα τα απαραίτητα χαρτιά και δεν δέχονται να μου ανοίξουν λογαριασμό στο όνομα της ΚΟΙΝΣΕΠ. Δεν έχουμε τραπεζικό λογαριασμό και αυτό μας δημιουργεί πολλά προβλήματα. Ζητάμε από τις τράπεζες και τα κεντρικά τους στην Αθήνα να βρεθεί κάποια λύση γι’ αυτό το θέμα» καταλήγει.
«Φεύγουν τα στερεότυπα που υπήρχαν στο παρελθόν»
«Ο κοινωνικός συνεταιρισμός δεν αποτελεί μόνο μία επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά προσπαθεί να δώσει κάποιες απαντήσεις στο αδιέξοδο της επαγγελματικής και κοινωνικής ένταξης των Ρομά και των ευπαθών κοινωνικών ομάδων. Βασίζεται στην ισότιμη συμμετοχή, συνεργασία και αλληλεγγύη μεταξύ των ίδιων των μελών. Πολλές φορές ενεργοποιεί σχεδόν όλα τα μέλη στη λήψη των αποφάσεων για θέματα που τους αφορούν. Αυτό μπορεί να καλύψει διάφορες ανάγκες όπως κοινωνικές, πολιτιστικές, εκπαιδευτικές.
Εν τέλει διαμορφώνει μια νέα αντίληψη συλλογικής δραστηριότητας. Οι Ρομά πρέπει να αναπτύξουν κι άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες όπως την ανακύκλωση, γιατί, όπως γνωρίζουμε, πολλά χρόνια ασχολούνταν με τα παλιοσίδερα. Τα μάζευαν, τα πήγαιναν σε εταιρείες ανακύκλωσης και αυτό γινόταν με τη μορφή παραεμπορίου.
Τώρα, μέσω των ΚΟΙΝΣΕΠ, μπορούν να έχουν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν στο πλαίσιο της νομιμότητας και με αυτό τον τρόπο μπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη της οικονομίας της περιοχής τους. Με λίγα λόγια φεύγουν η παρανομία και τα στερεότυπα που υπήρχαν στο παρελθόν.
»Οι τοπικοί άρχοντες και οι διάφοροι κοινωνικοί φορείς και διάφορες υπηρεσίες πρέπει να βρίσκονται στο πλευρό των ΚΟΙΝΣΕΠ των Ρομά, δίνοντας λύσεις όπου υπάρχουν προβλήματα σε γραφειοκρατία και υποδομές και ενημερώνοντας τους υπόλοιπους δημότες. Αρκετοί τοπικοί άρχοντες δεν αγκαλιάζουν τέτοιες πρωτοβουλίες, παραμένει ο ρατσισμός, ωστόσο υπάρχουν και αυτοί που το κάνουν.
Στον Δήμο Σοφάδων υλοποιήσαμε σε συνεργασία με τη ΜΚΟ “Ρομά Χωρίς Σύνορα” από το 2014 έως το 2018 ένα πρόγραμμα για την αγροτική απασχόληση των Ρομά με τη συμμετοχή εκατοντάδων ατόμων που είχε πολύ καλά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της ανεργίας, της μαύρης εργασίας, στην οικονομία και στις σχέσεις των Ρομά με την τοπική κοινωνία. Ζητήσαμε από τους προέδρους τοπικών αγροτικών συνεταιρισμών και συλλόγων να συνεργαστούν μαζί μας.
Μέσω των συνεταιρισμών και των ΚΟΙΝΣΕΠ μπορούν να γίνουν ανάλογα προγράμματα».
