---

Η ιστοσελίδα koinsep.org αποτελεί μια πλατφόρμα ενημέρωσης και υποστήριξης για Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ) και φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στην Ελλάδα. Παρέχει πληροφορίες για την ίδρυση και διαχείριση ΚοινΣΕπ, όπως οδηγούς, νέα για επιδοτήσεις, νομικές και φορολογικές συμβουλές, καθώς και επικαιροποιημένα θέματα για τη λειτουργία τους. Απευθύνεται σε επαγγελματίες και πολίτες που επιθυμούν να συμβάλλουν στην κοινωνική οικονομία, ενισχύοντας την τοπική ανάπτυξη και τις κοινωνικές δράσεις και λειτουργει μέχρι σήμερα ανελλιπώς από το 2012

---

Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 12χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 690 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ

---

Σε μια εποχή όπου οι οικονομικές ανισότητες και ο κοινωνικός αποκλεισμός απειλούν τον πυρήνα των ευρωπαϊκών κοινωνιών, η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Η ανάγκη για μια ισχυρή κοινωνική οικονομία είναι πιο επιτακτική από ποτέ, ιδιαίτερα όσον αφορά την ένταξη των ευάλωτων ομάδων στην αγορά εργασίας και τη διασφάλιση της πλήρους συμμετοχής τους στην οικονομική ζωή.

Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, στη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης και στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Ωστόσο, παρά το δυναμικό τους, οι επιχειρήσεις αυτές αντιμετωπίζουν συστημικά χρηματοοικονομικά εμπόδια, κυρίως λόγω ενός εχθρικού τραπεζικού συστήματος και της έλλειψης θεσμικής υποστήριξης.

Η ατζέντα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το 2025, που εστιάζει στις οικονομικές, κοινωνικές και εργασιακές προτεραιότητες, αποτελεί μια κρίσιμη ευκαιρία για την Ελλάδα να προωθήσει μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν την κοινωνική οικονομία. Αξιοποιώντας τα ευρωπαϊκά κονδύλια και οικοδομώντας στρατηγικές συμμαχίες με το Επιμελητήριο Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας της Ελλάδας, η χώρα μπορεί να απελευθερωθεί από τα οικονομικά δεσμά και να ξεκλειδώσει το πλήρες δυναμικό των κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων της.

Ο Ρόλος της Κοινωνικής Οικονομίας στο Οικονομικό Τοπίο της Ελλάδας

Η κοινωνική οικονομία στην Ελλάδα δεν αποτελεί απλώς μια θεωρητική έννοια, αλλά έναν ζωτικής σημασίας μηχανισμό για χιλιάδες άτομα που δυσκολεύονται να αποκτήσουν πρόσβαση στη συμβατική απασχόληση. Ευάλωτες ομάδες, όπως άτομα με αναπηρία, μακροχρόνια άνεργοι, μονογονεϊκές οικογένειες, πρόσφυγες και άτομα από περιθωριοποιημένες κοινότητες, βασίζονται στις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις για αξιοπρεπή εργασία και οικονομική ανεξαρτησία.

Αυτές οι επιχειρήσεις συνεισφέρουν στην εθνική οικονομία προάγοντας την ένταξη, την καινοτομία και τη βιωσιμότητα σε τομείς όπως η χειροτεχνία, η παραγωγή τροφίμων, οι πολιτιστικές βιομηχανίες και η βιώσιμη γεωργία.

Παρά τα προφανή κοινωνικά και οικονομικά τους οφέλη, οι ελληνικές κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν πολλαπλά εμπόδια που εμποδίζουν την ανάπτυξή τους. Το μεγαλύτερο από αυτά είναι η έλλειψη πρόσβασης σε χρηματοοικονομικούς πόρους. Οι παραδοσιακές τράπεζες, με γνώμονα τη μεγιστοποίηση του κέρδους, συχνά αρνούνται να παρέχουν δάνεια στις Κοιν.Σ.Επ. λόγω της αντίληψης ότι είναι μη κερδοφόρες και λόγω της ασυνήθιστης νομικής και οικονομικής τους δομής. Αυτή η συστηματική οικονομική απομόνωση καταπνίγει την ανάπτυξη του τομέα και εμποδίζει την πλήρη ενσωμάτωση των ευάλωτων ατόμων στην αγορά εργασίας.

Το Τραπεζικό Σύστημα: Ένα Εμπόδιο για την Ανάπτυξη

Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην επέκταση της κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα είναι η απροθυμία του τραπεζικού τομέα να χρηματοδοτήσει τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές επιχειρήσεις, οι Κοιν.Σ.Επ. λειτουργούν με ένα μοντέλο που δίνει προτεραιότητα στον κοινωνικό αντίκτυπο έναντι των οικονομικών αποδόσεων.

Αυτή η απόκλιση από την κερδοσκοπική λογική τις καθιστά μη ελκυστικές για τα συμβατικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τα οποία απαιτούν υψηλές εγγυήσεις και προτιμούν επιχειρήσεις με προβλέψιμες ροές εσόδων.

Επιπλέον, οι ελληνικές τράπεζες συνεχίζουν να αντιλαμβάνονται τις κοινωνικές επιχειρήσεις ως επενδύσεις υψηλού κινδύνου, αποτυγχάνοντας να αναγνωρίσουν τη μακροπρόθεσμη οικονομική και κοινωνική αξία τους. Η απουσία εξειδικευμένων χρηματοδοτικών εργαλείων επιδεινώνει το πρόβλημα, αφήνοντας πολλές Κοιν.Σ.Επ. χωρίς τη δυνατότητα να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους, να επενδύσουν σε νέες τεχνολογίες ή να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Ως αποτέλεσμα, ένας τομέας που θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στην οικονομική ανθεκτικότητα της Ελλάδας παραμένει υπανάπτυκτος και υποχρηματοδοτούμενος.

Ένας οδικός χάρτης για την οικονομική ενδυνάμωση και την ένταξη

Για να ξεπεραστούν αυτές οι συστημικές προκλήσεις, απαιτείται μια ολοκληρωμένη και πολυεπίπεδη στρατηγική. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε συνεργασία με εθνικούς φορείς όπως το Επιμελητήριο Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας Ελλάδος, πρέπει να λάβει προληπτικά μέτρα για να διασφαλίσει ότι οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις λαμβάνουν την υποστήριξη που χρειάζονται. Οι ακόλουθες ενέργειες είναι κρίσιμες:

1. Ίδρυση Ειδικού Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας
   • Η ΕΕ και η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα χρηματοδοτικό μέσο ειδικά σχεδιασμένο για την υποστήριξη των SCE, προσφέροντας χαμηλότοκα δάνεια, μικροπιστώσεις και επενδυτικές επιχορηγήσεις.
   • Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στους μηχανισμούς χρηματοδότησης που ανταποκρίνονται στις μοναδικές ανάγκες του τομέα της κοινωνικής οικονομίας.
2. Μεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα και χρηματοοικονομικά κίνητρα
   • Εισαγωγή νομοθετικών μεταρρυθμίσεων που απαιτούν από τις τράπεζες να διαθέσουν ένα ποσοστό του δανειακού τους χαρτοφυλακίου σε κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις.
   • Παροχή φορολογικών κινήτρων για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που προσφέρουν προσβάσιμες επιλογές δανεισμού σε SCE.
   • Ανάπτυξη ενός ταμείου εγγυήσεων με κρατική υποστήριξη για τον μετριασμό των κινδύνων για τις τράπεζες που επιθυμούν να επενδύσουν στον κλάδο.
3. Ενίσχυση της Στήριξης και της Συνεργασίας της ΕΕ με το Επιμελητήριο Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας Ελλάδος
   • Ενίσχυση του ρόλου του Επιμελητηρίου παρέχοντας άμεση χρηματοδότηση από την ΕΕ για την ενίσχυση της ικανότητάς του να υποστηρίζει και να υποστηρίξει τις SCE.
   • Εφαρμόστε στοχευμένα προγράμματα κατάρτισης για να εξοπλίσετε τα SCE με δεξιότητες χρηματοοικονομικής παιδείας, τεχνογνωσία επιχειρηματικού σχεδιασμού και στρατηγικές πρόσβασης σε ευκαιρίες χρηματοδότησης.
4. Προώθηση Εναλλακτικών Χρηματοοικονομικών Μοντέλων
   • Προώθηση της ίδρυσης συνεταιριστικών τραπεζών και ηθικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που ευθυγραμμίζονται με τις αξίες της κοινωνικής οικονομίας.
   • Ενθαρρύνετε το crowdfunding, τις επενδύσεις με κοινωνικό αντίκτυπο και τις οικονομικές πρωτοβουλίες υπό την ηγεσία της κοινότητας για την υποστήριξη της ανάπτυξης των SCE.
5. Ενσωμάτωση της κοινωνικής οικονομίας στις οικονομικές πολιτικές της ΕΕ
   • Διασφάλιση ότι το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο περιλαμβάνει συγκεκριμένους δείκτες κοινωνικής οικονομίας για την αξιολόγηση της προόδου των κρατών μελών όσον αφορά την υποστήριξη των SCE.
   • Υποστηρίξτε ισχυρότερες ρήτρες κοινωνικής οικονομίας στα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ, διευκολύνοντας την πρόσβαση των συνεταιρισμών σε οικονομικούς πόρους.

Η ενίσχυση της κοινωνικής οικονομίας της Ελλάδας δεν είναι απλώς ηθική επιταγή — είναι οικονομική αναγκαιότητα. Οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να οδηγήσουν σε οικονομική ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς, να μειώσουν την ανεργία μεταξύ των ευάλωτων ομάδων και να προωθήσουν μια πιο ανθεκτική εθνική οικονομία. Ωστόσο, όσο παραμένει ο οικονομικός αποκλεισμός, ο τομέας θα παραμείνει υπανάπτυκτος και ανίκανος να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές του.

Εφαρμόζοντας στοχευμένες μεταρρυθμίσεις και αξιοποιώντας τη στήριξη της ΕΕ, η Ελλάδα μπορεί να ξεκλειδώσει νέες ευκαιρίες για την κοινωνική της οικονομία. Είναι απαραίτητη μια προσπάθεια συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της ελληνικής κυβέρνησης, του Επιμελητηρίου Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας Ελλάδος και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για να σπάσουν τα οικονομικά εμπόδια που εμποδίζουν αυτήν τη στιγμή την πρόοδο. Με τις σωστές πολιτικές και στρατηγικές επενδύσεις, η Ελλάδα μπορεί να μετατρέψει την κοινωνική της οικονομία σε ισχυρή δύναμη βιώσιμης ανάπτυξης, κοινωνικής ένταξης και οικονομικής ανθεκτικότητας.

---

Breaking the Chains: Overcoming Financial Barriers for Greece’s Social Economy

In an era where economic disparities and social exclusion threaten the very fabric of European societies, Greece finds itself at a crossroads. The need for a robust social economy is more urgent than ever, particularly for integrating vulnerable groups into the labor market and ensuring their full participation in economic life. Social cooperative enterprises (SCEs) play a crucial role in fostering sustainable growth, employment opportunities, and social cohesion. However, despite their potential, these enterprises face systemic financial barriers, primarily due to a hostile banking system and lack of institutional support.

The European Parliament’s 2025 agenda, focusing on economic, social, and employment priorities, presents a pivotal opportunity for Greece to champion reforms that strengthen the social economy. By leveraging European Union (EU) funds and forging strategic alliances with the Chamber of Social and Solidarity Economy of Greece, the country can break free from financial constraints and unlock the full potential of its social cooperative enterprises.

The Role of Social Economy in Greece’s Economic Landscape

The social economy in Greece is not merely a theoretical concept—it is a lifeline for thousands of individuals who face difficulties in accessing conventional employment. Vulnerable groups, including persons with disabilities, long-term unemployed individuals, single parents, refugees, and people from marginalized communities, rely on social cooperative enterprises for dignified employment and economic independence. These enterprises contribute to the country’s economy by fostering inclusivity, innovation, and sustainability in sectors such as handicrafts, food production, cultural industries, and sustainable agriculture.

Despite their evident social and economic benefits, Greek social cooperative enterprises encounter multiple obstacles that hinder their growth and sustainability. Chief among them is the lack of access to financial resources. Conventional banks, driven by profit-maximization motives, often refuse to provide loans to SCEs due to their perceived low profitability and unconventional structure. This systematic financial exclusion stifles the development of the sector and prevents vulnerable individuals from fully integrating into the labor market.

The Banking System: A Barrier to Growth

One of the most significant impediments to the expansion of the social economy in Greece is the banking sector’s reluctance to finance social cooperative enterprises. Unlike traditional businesses, SCEs operate on a model that prioritizes social impact over financial returns. This deviation from the conventional profit-driven approach makes them unattractive to mainstream financial institutions, which require high collateral and demonstrate a preference for businesses with predictable revenue streams.

Furthermore, Greek banks continue to perceive social enterprises as high-risk ventures, failing to recognize their long-term economic and social value. The absence of tailored financial instruments exacerbates the problem, leaving many SCEs unable to expand their operations, invest in new technologies, or create additional jobs. As a result, a sector that could significantly contribute to Greece’s economic resilience remains underdeveloped and underfunded.

A Roadmap for Financial Empowerment and Inclusion

To overcome these systemic challenges, a comprehensive and multi-tiered strategy is required. The European Union, in collaboration with national institutions such as the Chamber of Social and Solidarity Economy of Greece, must take proactive measures to ensure that social cooperative enterprises receive the support they need. The following actions are critical:

1. Establishing a Dedicated Social Economy Fund
   • The EU and Greek government should create a financial instrument specifically designed to support SCEs, offering low-interest loans, microcredit, and investment grants.
   • The European Social Fund (ESF) should prioritize financing mechanisms that cater to the unique needs of the social economy sector.
2. Banking Sector Reform and Financial Incentives
   • Introduce legislative reforms that require banks to allocate a percentage of their loan portfolio to social cooperative enterprises.
   • Provide tax incentives for financial institutions that offer accessible lending options to SCEs.
   • Develop a state-backed guarantee fund to mitigate risks for banks willing to invest in the sector.
3. Enhancing EU Support and Collaboration with the Chamber of Social and Solidarity Economy of Greece
   • Strengthen the role of the Chamber by providing direct EU funding to enhance its capacity to support and advocate for SCEs.
   • Implement targeted training programs to equip SCEs with financial literacy skills, business planning expertise, and strategies to access funding opportunities.
4. Fostering Alternative Financial Models
   • Promote the establishment of cooperative banks and ethical finance institutions that align with the values of the social economy.
   • Encourage crowdfunding, social impact investing, and community-led financial initiatives to support the growth of SCEs.
5. Mainstreaming Social Economy in EU Economic Policies
   • Ensure that the European Semester includes specific social economy indicators to assess the progress of member states in supporting SCEs.
   • Advocate for stronger social economy clauses in EU funding programs, making access to financial resources easier for cooperatives.

The strengthening of Greece’s social economy is not just a moral imperative—it is an economic necessity. Social cooperative enterprises have the potential to drive inclusive economic growth, reduce unemployment among vulnerable groups, and foster a more resilient national economy. However, as long as financial exclusion persists, the sector will remain underdeveloped and unable to reach its full potential.

By implementing targeted reforms and leveraging EU support, Greece can unlock new opportunities for its social economy. A cooperative effort between the European Union, the Greek government, the Chamber of Social and Solidarity Economy of Greece, and financial institutions is necessary to break the financial barriers that currently hinder progress. With the right policies and strategic investments, Greece can transform its social economy into a powerful force for sustainable development, social integration, and economic resilience.

Αρθρογραφία