---

Η ιστοσελίδα koinsep.org αποτελεί μια πλατφόρμα ενημέρωσης και υποστήριξης για Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ) και φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στην Ελλάδα. Παρέχει πληροφορίες για την ίδρυση και διαχείριση ΚοινΣΕπ, όπως οδηγούς, νέα για επιδοτήσεις, νομικές και φορολογικές συμβουλές, καθώς και επικαιροποιημένα θέματα για τη λειτουργία τους. Απευθύνεται σε επαγγελματίες και πολίτες που επιθυμούν να συμβάλλουν στην κοινωνική οικονομία, ενισχύοντας την τοπική ανάπτυξη και τις κοινωνικές δράσεις και λειτουργει μέχρι σήμερα ανελλιπώς από το 2012

---

Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 12χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 700 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ

---

Σε μια εποχή όπου οι κοινωνικές ανισότητες βαθαίνουν και οι τοπικές κοινότητες αντιμετωπίζουν αυξανόμενες προκλήσεις, ο συνεργατισμός και η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία (Κ.ΑΛ.Ο.) αναδεικνύονται σε θεμελιώδη εργαλεία για τη δίκαιη και βιώσιμη τοπική ανάπτυξη. Η συνεργασία μεταξύ κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων (ΚοινΣΕπ), τοπικών φορέων και πολιτών δημιουργεί ένα νέο υπόδειγμα ανάπτυξης που βασίζεται στην αλληλεγγύη, τη συμμετοχή, την κοινωνική δικαιοσύνη και την ενδυνάμωση των ευάλωτων ομάδων.

Σε αυτό το άρθρο, αναλύουμε συγκεκριμένες μεθόδους και εργαλεία συνεργατισμού που εφαρμόζονται με επιτυχία στην πράξη και οδηγούν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, κοινωνικής συνοχής και βιώσιμης προοπτικής για τις τοπικές κοινωνίες.

1. Πρόλογος

Σε περιόδους κρίσης και κοινωνικού αποκλεισμού, η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία (Κ.ΑΛ.Ο.) προσφέρει ένα νέο πλαίσιο αντιμετώπισης της ανεργίας, της φτώχειας και της περιφερειακής υποβάθμισης. Ο συνεργατισμός αποτελεί βασικό εργαλείο για την ενεργοποίηση τοπικών δυνάμεων, τη δημιουργία θέσεων εργασίας για ευάλωτες ομάδες και την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής. Η παρούσα μελέτη σκοπιμότητας αναλύει μεθοδολογικά και πρακτικά την αξιοποίηση εργαλείων συνεργατισμού για την τοπική ανάπτυξη και τεκμηριώνει τον αντίκτυπο αυτής της προσέγγισης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

2. Ανάλυση της Υφιστάμενης Κατάστασης

2.1 Κοινωνικές Ανισότητες και Περιφερειακή Υστέρηση

• Οι ευάλωτες ομάδες (μακροχρόνια άνεργοι, άτομα με αναπηρίες, μονογονεϊκές οικογένειες, Ρομά, πρόσφυγες, νέοι χωρίς πρόσβαση στην αγορά εργασίας) πλήττονται από την έλλειψη προοπτικής απασχόλησης.
• Ορισμένες περιοχές της χώρας (ορεινά, νησιωτικά και υποβαθμισμένα αστικά κέντρα) εμφανίζουν υψηλά ποσοστά φτώχειας και εγκατάλειψης υποδομών.

2.2 Περιορισμοί του Παραδοσιακού Μοντέλου Ανάπτυξης

• Η κλασική επιχειρηματικότητα αποτυγχάνει να ενσωματώσει τις ευάλωτες ομάδες.
• Οι δημόσιες πολιτικές έχουν περιορισμένο κοινωνικό αντίκτυπο χωρίς τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών.

3. Σκοπός και Αναγκαιότητα της Παρέμβασης

Η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου τοπικού οικοσυστήματος συνεργατισμού αποσκοπεί:

• στην ανάπτυξη τοπικών παραγωγικών κυττάρων με βάση τις κοινωνικές ανάγκες και πόρους,
• στην απασχόληση και κοινωνική ενσωμάτωση ευάλωτων ομάδων,
• στην αξιοποίηση ανενεργών πόρων και υποδομών (δημοτικά ακίνητα, αγροκτήματα, σχολικά εργαστήρια),
• στη σύνδεση ΚοινΣΕπ – ΟΤΑ – συλλογικοτήτων – επιμελητηρίων – πανεπιστημίων.

4. Μέθοδοι και Εργαλεία Συνεργατισμού: Αναλυτική Παρουσίαση

4.1 Τοπικές Συνεργατικές Πλατφόρμες (Local Cooperative Hubs)

Τι είναι:

Δομές συνεργασίας που λειτουργούν ως κόμβοι κοινωνικής και παραγωγικής διασύνδεσης.

Εφαρμογή:

• Συγκατοίκηση κοινωνικών επιχειρήσεων, φορέων υποστήριξης, εκπαιδευτικών οργανισμών.
• Συντονισμένες δράσεις προβολής, διανομής, προμήθειας και εξαγωγής προϊόντων/υπηρεσιών.

Παράδειγμα:

Καρδίτσα – Αναπτυξιακή Καρδίτσας & ΚοινΣΕπ “Γαία”

Συνεργατικό δίκτυο κοινωνικών αγροδιατροφικών επιχειρήσεων σε κοινές εγκαταστάσεις μεταποίησης. Δημιουργήθηκαν 47 νέες θέσεις εργασίας και αυξήθηκε η τοπική κατανάλωση κατά 60%.

4.2 Τοπικά Σύμφωνα Κοινωνικής Συνεργασίας (Local Social Impact Pacts)

Τι είναι:

Θεσμικές συμφωνίες μεταξύ ΟΤΑ, ΚοινΣΕπ και τοπικών φορέων.

Περιεχόμενο:

• Ανάληψη έργων κοινωνικού χαρακτήρα από ΚοινΣΕπ.
• Δέσμευση των δήμων για ένταξη ευάλωτων ομάδων σε δράσεις συντήρησης, φροντίδας, πολιτισμού.

Παράδειγμα:

Δήμος Τρικκαίων – Σύμφωνο Ένταξης 2022

Ο δήμος παρέδωσε τη λειτουργία κοινωνικού παντοπωλείου σε ΚοινΣΕπ με προσωπικό πρώην ωφελούμενους του ΚΕΑ. Απασχολούνται 14 άτομα με σταθερή μισθοδοσία.

4.3 Κοινωνικά Συνεταιριστικά Εργαστήρια (Social Cooperative Labs)

Τι είναι:

Χώροι εξοπλισμένοι με μηχανήματα, εργαλεία, υποδομές για συνεταιριστική παραγωγή.

Σκοποί:

• Δημιουργία συνεργατικών προϊόντων από ΑμεΑ, ανέργους ή αποφυλακισμένους.
• Μεταποίηση αγροτικών και οικοτεχνικών προϊόντων.

Παράδειγμα:

Δράμα – “Εργαστήριο Αλληλεγγύης”

Κοινόχρηστο εργαστήριο μεταποίησης τροφίμων με συμμετοχή 5 ΚοινΣΕπ. Προϊόντα εξάγονται σε Ιταλία, Γαλλία. 30 θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν, οι 20 για γυναίκες άνω των 50 ετών.

4.4 Θερμοκοιτίδες Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας (Social Incubators)

Τι είναι:

Δομές υποστήριξης (mentoring, νομική καθοδήγηση, coaching, διασύνδεση).

Υπηρεσίες:

• Σεμινάρια διοίκησης, εμπορίας, προσβασιμότητας.
• Υποστήριξη στη χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ ή μικροχρηματοδοτικά σχήματα.

Παράδειγμα:

Πάτρα – Θερμοκοιτίδα “CoLab K.A.L.O.”

22 ομάδες ωφελήθηκαν. Δημιουργήθηκαν 14 ΚοινΣΕπ. 63% των εργαζομένων ήταν ΑμεΑ ή μακροχρόνια άνεργοι.

4.5 Τοπικά Κοινωνικά Ταμεία (Community Social Funds)

Λειτουργία:

Ταμεία μικροχρηματοδοτήσεων από ΟΤΑ, κοινότητες, ιδρύματα.

Χρήσεις:

• Εγκατάσταση εξοπλισμού.
• Αγορά πρώτων υλών.
• Επιδοτήσεις πρώτων μισθών.

Παράδειγμα:

Ανατολική Μακεδονία – Κοινοτικό Ταμείο “Επανεκκίνηση”

Ενίσχυσε 5 ΚοινΣΕπ παραγωγών παραδοσιακών βοτάνων. 30 άτομα από οικογένειες μακροχρόνια ανέργων εντάχθηκαν με καθαρές αμοιβές άνω των 800€/μήνα.

5. Αναμενόμενα Οφέλη από την Εφαρμογή

6. Χρονοδιάγραμμα Υλοποίησης

Εφαρμογές της Κοινωνικής Οικονομίας