Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 10χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 620 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ
Έχουν αναπτύξει εξαιρετική κοινωνική δυναμική οι ΚοινΣΕπ (Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις) και τα δεκάδες συνεργαζόμενα άτομα μαζί τους στον Νομό Ηρακλείου. Δεν θέλουν να έχουν νομική και θεσμική υπόσταση, τουλάχιστον προς το παρόν, και οικοδομούν έναν τρόπο παραγωγής, σκέψης και ζωής εντελώς ανατρεπτικό για τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων.
Βασίζονται στην αυτάρκεια του ανθρώπου, την οικολογία και την αρμονία με τη φύση, την ηθική και την κοινωνία. Λειτουργούν με μορφές άμεσης δημοκρατίας, είναι εναντίον της χρήσης χημικών στη φύση, κάνουν ανταλλαγές με εναλλακτικό νόμισμα, το κουκί ή το «φέρκοϊν» (fair coin), παράγουν υψηλής ποιότητας προϊόντα, τα οποία διακινούν μόνοι τους στην Ελλάδα και την Ευρώπη, σε μικρές συλλογικότητες ανθρώπων.
Μία φορά τον μήνα πραγματοποιούν την «αυτόνομη λαϊκή» με βάση τον Ολοκληρωμένο Συνεταιρισμό Ηρακλείου (ΟΣΗ), στον οποίο συμμετέχουν όλες οι ομάδες. Έχει αρχίσει, όμως, και η παρέμβαση στην εκπαίδευση για έναν άλλο τύπο ανθρώπινης ηθικής και κοινωνικών σχέσεων σε αρμονία με τη φύση.
Η ΚοινΣΕπ «Από Κοινού», με 30 άτομα και 15 συνεργαζόμενους, έχει δημιουργήσει εναλλακτικό κατάστημα, το «Ροβύθι», στο κέντρο του Ηρακλείου, που το έχει αγκαλιάσει κυριολεκτικά ο κόσμος – θα λειτουργήσει μάλιστα και ως χώρος εκδηλώσεων το αμέσως προσεχές διάστημα. Ταυτόχρονα, ετοιμάζουν έκδοση εφημερίδας.
Με τις οικολογικές μεθόδους παραγωγής τους, ρίχνουν κάθετα το κόστος και ανεβάζουν την απόδοση. Η έννοια της αυτάρκειας που χρησιμοποιούν οι ΚοινΣΕπ είναι θεμελιώδης φιλοσοφικός όρος στα «Πολιτικά» του Αριστοτέλη, αφού ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος ορίζει την αυτάρκεια ως αιτία και σκοπό των όντων.
Ο Γιάννης Χριστοφοράκης, μέλος της Συνεταιριστικής Κοινότητας «Αυτάρκεια», με τον διακριτικό τίτλο «Από Κοινού», μαζί με την Κατερίνα Παρασκευοπούλου μάς μιλούν για το πολυσήμαντο εγχείρημά τους.
•Πότε ξεκινήσατε την προσπάθειά σας και σε ποια πεδία δραστηριοποιείστε;
Πιάνουμε όλες τις δραστηριότητες και τις διαδικασίες με τις οποίες λειτουργεί μία κοινότητα ανθρώπων με βάση τις ανάγκες τους. Πρώτα είναι η παραγωγή προϊόντων και κυρίως τροφίμων, μετά ακολουθεί η διακίνηση και διανομή τους η οποία έχει σχέση με τον χρήστη-πολίτη.
Αυτή γίνεται από το κατάστημά μας, «Το Ροβύθι», το οποίο βρίσκεται στο κέντρο της πόλης του Ηρακλείου, στην οδό Μιλάτου 9. Εχουμε μόνο φρέσκα βιολογικά προϊόντα: δημητριακά, κριθάρι, όσπρια, ζωοτροφές (βίκο, ταγί κ.λπ.), ελαιόλαδο -από τα πιο βασικά μας προϊόντα-, σταφύλι με όλα τα παράγωγά του, όπως σταφίδες, κρασί, κ.λπ. στα οποία κάνουμε τη μεταποίηση.
•Ποιο είναι το γνωστότερο μεταποιημένο προϊόν σας;
Το πιο γνωστό μεταποιημένο προϊόν μας που πάει σε όλη την Ελλάδα είναι η μουστάρδα, την οποία φτιάχνουμε από σπόρο κρητικής βρούβας, κουρκουμά, αλεύρι ολικής αλέσεως, ελαιόλαδο κ.λπ. Παράγουμε επίσης παξιμάδι ολικής αλέσεως, ψωμί, μπισκότα, κ.ά. με καθετοποιημένη παραγωγή, δική μας, για όλα τα προϊόντα.
Το ίδιο συμβαίνει και με το γάλα. Παράγουμε γαϊδουρινό γάλα διότι έχουμε δώδεκα γαϊδουράκια, επίσης αγελαδινό και κατσικίσιο. Φρέσκο αγελαδινό γάλα έχουμε μόνο εμείς, παράγουμε 80 κιλά την ημέρα και κάνουμε διανομή πόρτα-πόρτα στο Ηράκλειο, κάθε Δευτέρα και Πέμπτη. Το κατσικίσιο γάλα εξαρτάται από την εποχή. Φτιάχνουμε και τυροζούλια.
•Ποιος είναι ο τρόπος οργάνωσής σας και πού στοχεύετε;
Δεχόμαστε στην ΚοινΣΕπ παραγωγούς μικρής έντασης και κλίμακας παραγωγής για να έχουμε εσωτερική ισορροπία. Στηρίζουμε τη μικρή παραγωγή με επιλογή, γιατί υπάρχει μια διαφορετική φιλοσοφία και ηθική, η οποία πρέπει να αναπτυχθεί και να περάσει στην κοινωνία. Χωρίς την οικοδόμηση διαφορετικού ήθους και αξιών ζωής δεν κάνουμε τίποτα.
Με αυτή τη λογική, λοιπόν, ξεκινήσαμε με μηδέν κεφάλαιο. Μαζεύοντας και πουλώντας στην αρχή ελιές και λάδι. Τώρα είμαστε εγγεγραμμένοι τριάντα άτομα στο «Από Κοινού» και άλλοι 15 συνεργάζονται χαλαρά. Με αυτή τη φιλοσοφία εξάγουμε γύρω στους δέκα τόνους λάδι σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, Γαλλία, Γερμανία, Αυστρία, Ολλανδία και λίγο στη Μ. Βρετανία, σε μικρές συλλογικότητες ανθρώπων και όχι στα μεγάλα εμπορικά καταστήματα, και τη διακίνηση την κάνουμε εμείς. Υπάρχει σε όλα τα επίπεδα ένας ενιαίος τρόπος ζωής.
•Αυτός ο τρόπος ζωής περνάει και στο στέκι σας;
Βεβαίως, το «Ροβύθι» έχει ανοίξει από το τέλος Δεκέμβρη του 2016, είναι η έκφρασή μας στην πόλη και η καθημερινή σχέση μας με τον κόσμο· είναι ένας χώρος όπου τρώμε υγιεινά, καθαρά, χωρίς μεσάζοντες, με λαχανικά εποχής μόνο, όπως ακριβώς τρώγανε οι παλιοί. Τομάτες έχουμε μόνο το καλοκαίρι.
Τη διαδικασία αυτή την έχουμε ονομάσει «κύκλο». Φτιάχνουμε γλυκά με φυσικά προϊόντα, φυσικούς χυμούς, σπιτική λεμονάδα και πορτοκαλάδα, δύο βιολογικά αναψυκτικά και μία τοπική κρητική μπίρα από τα Χανιά, φρέσκια και αφιλτράριστη. Ακόμη κρασί και ρακί δικής μας παραγωγής.
Για φαγητό φτιάχνουμε ροβιθοκεφτέδες και κρέας από μοσχάρι, μόνο δικής μας παραγωγής. Διανέμουμε λαχανικά κατ’ οίκον, τα οποία μπορεί να επιλέξει ο κάθε ενδιαφερόμενος από τον ιστότοπο (www.apokinou.gr), ανάλογα με το τι διατίθεται κάθε μέρα. Ο κόσμος έχει αγκαλιάσει το στέκι, διότι τρώμε υγιεινά, συζητάμε… Και θα κάνουμε εκδηλώσεις.
•Συνεργαζόσαστε με άλλες συλλογικότητες;
Σε αυτό το επίπεδο γίναμε μέλη στο «Καφέ σε αναμονή», το οποίο είναι μία συλλογικότητα στην Αθήνα. Αν κάποιος λοιπόν θέλει, εκτός από το δικό του φαγητό ή τον καφέ, να πληρώσει 75% επιπλέον του προϊόντος, μπορεί ένας συνάνθρωπός μας, που δεν έχει να φάει ή
να πιει, να έρθει εδώ να βρει φαγητό ή καφέ περνώντας ευχάριστα. Τα μικρά αυτοδιαχειριζόμενα εγχειρήματα σε όλο τον κόσμο μέσα από τη λογική της αποανάπτυξης είναι πολύ σημαντικά.
•Ποια είναι τα επόμενα βήματα;
Αυτό που πάμε να δημιουργήσουμε το επόμενο διάστημα είναι ένα τυποποιητήριο ώστε τα αυθεντικά προϊόντα μας να περάσουν οργανωμένα στον κόσμο. Έχουμε βρει ήδη τον χώρο. Το μελλοντικό μας σχέδιο είναι να φτιάξουμε ένα οργανωμένο, επισκέψιμο αγρόκτημα. Να έχουμε τα σπαρτά μας, τα ζώα· να κάνουμε πολλά πράγματα μαζί και να έρχεται ο κόσμος να βλέπει.
•Εκτός από την παραγωγή, έχετε άλλα σχέδια;
Το μεγάλο μας όνειρο είναι μετά την παραγωγή να «χτίσουμε» την εκπαίδευση για έναν άλλο τρόπο ζωής. Γι’ αυτό στηρίζουμε την αδελφή συλλογικότητα «Ο Παιδόκηπος ΚοινΣΕπ», που χρησιμοποιεί ένα εναλλακτικό σύστημα εκπαίδευσης. Φιλοξενεί παιδιά ηλικίας από 2,5 έως 5 ετών σε ένα περιβάλλον όπου μαθαίνουν να ζουν σε αρμονία με τη φύση, να αφηγούνται παραμύθια κάτω από τα δέντρα, να πιάνουν τους σπόρους και να τους φυτεύουν.
Αυτός ο παιδόκηπος λειτουργεί στην περιοχή Μαραθίτης, με εκπαιδευμένους ανθρώπους σε αντίστοιχα συστήματα του εξωτερικού. Εδώ, έχει τη στήριξη έμπειρων δασκάλων που έχουν γνώση των εκπαιδευτικών συστημάτων. Προς το παρόν ασχολούνται 15 παιδιά σ’ αυτό το τμήμα, με την προοπτική και άλλων.
Τώρα εμείς έχουμε φτιάξει ένα πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 5-7 ετών το οποίο θα υλοποιηθεί αργότερα σε εργαστήριο εναλλακτικής μάθησης για να βιώνουν τα παιδιά τους βιορυθμούς της φύσης, να μαθαίνουν τους σπόρους, τις καλλιέργειες κάθε εποχής κ.λπ. Συμμετέχουμε σε όλα τα φεστιβάλ για τη διαφύλαξη ντόπιων ποικιλιών, σε πολιτιστικές δραστηριότητες κ.λπ.
•Πώς λειτουργείτε στη λήψη των αποφάσεων;
Με συνελεύσεις των μελών μας. Η μικρή συνέλευση γίνεται κάθε Τετάρτη. Έρχεται όποιος θέλει και γίνεται προηγουμένως ανακοίνωση των θεμάτων. Η μεγάλη συνέλευση πραγματοποιείται μία φορά τον μήνα. Τώρα θα βγάλουμε και δική μας εφημερίδα.
Πήραμε μία απόφαση στην προηγούμενη συνέλευση γι’ αυτό το θέμα: να δημοσιεύουμε τα προβλήματα της κοινωνίας, της φιλοσοφίας μας, του τρόπου ζωής μας και των δραστηριοτήτων μας. Επίσης διακινούμε τα προϊόντα των Ζαπατίστας.
Είμαστε ως ΚοινΣΕπ μέλος του Ολοκληρωμένου Συνεταιρισμού Ηρακλείου (ΟΣΗ) και παίρνουμε μέρος στα παζάρια που διοργανώνει ο ΟΣΗ, ο οποίος προσπαθεί να διαδώσει το εναλλακτικό νόμισμα σε τοπική εμβέλεια, το οποίο είναι το κουκί και σε ευρωπαϊκό επίπεδο το «φέρκοϊν».
Με αυτά κάνουμε ανταλλαγές στις αυτόνομες λαϊκές που γίνονται μία φορά τον μήνα στο Ηράκλειο. Εδώ δοκιμάζουμε ένα άλλο μοντέλο ανθρώπινων σχέσεων στην κοινωνία, έξω από τη βαρβαρότητα του οικονομισμού και της εμπορευματοποίησης των πάντων, με πολύ κέφι, προσωπική δουλειά και όραμα.
