Αντωνοπούλου: 50 αιτήσεις τον μήνα για την Κ.Αλ.Ο.


Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 10χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 620 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ


Σημαντική ώθηση και νέα δυναμική στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία (ΚΑΛΟ) έδωσε η ψήφιση και η εφαρμογή του νόμου Αντωνοπούλου, πριν από μερικούς μήνες

Αυτό αποδεικνύεται από τα διαθέσιμα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, σύμφωνα με τα οποία, μετά τη ψήφιση και την εφαρμογή του νόμου για την ΚΑΛΟ και την ανάπτυξη των φορέων της (Ν. 4430/2016) και σε διάστημα τεσσάρων μηνών, κατατέθηκαν στο μητρώο κοινωνικής οικονομίας του υπουργείου Εργασίας 205 νέες αιτήσεις από κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς εργαζομένων και φορέων κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Με άλλα λόγια, κάθε μήνα, δημιουργούνται 50 νέα κοινωνικά συνεταιριστικά εγχειρήματα.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, ο αριθμός των αιτήσεων δείχνει τη δυναμική, που έχει αναπτυχθεί, μετά τη θέσπιση του νέου νομικού πλαισίου για την ανάπτυξη της ΚΑΛΟ. Με την εφαρμογή του νόμου Αντωνοπούλου, διαμορφώθηκε νέο θεσμικό πλαίσιο και εισήχθη ένα διαφορετικό μοντέλο οργάνωσης της παραγωγής και της διανομής των κερδών, έχοντας ως θεμελιώδη αρχή τη συλλογικότητα, το οποίο μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, καθώς και στην ανάπτυξη του ΑΕΠ. Μεγάλο στοίχημα, όπως έχει πει επανειλημμένως η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, αρμόδια για την καταπολέμηση της ανεργίας, Ράνια Αντωνοπούλου, είναι η ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας να συμβάλει ακόμη και με 10% στην αύξηση του ΑΕΠ, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες στην Ευρώπη και την Αμερική. Παράλληλα, έχει τονίσει ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, από την πρώτη στιγμή, θεωρεί την ΚΑΛΟ οριζόντια προτεραιότητα. Στο πλαίσιο αυτό, η σημασία της ΚΑΛΟ επικοινωνήθηκε στο κοινό μέσα από τις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν, το προηγούμενο διάστημα, σε όλη την Ελλάδα, στις οποίες έκανε παρουσίαση η κ. Αντωνοπούλου, με τη συμμετοχή εξειδικευμένων συνεργατών- νομικοί και φοροτεχνικοί και σε συνεργασία με τοπικά επιμελητήρια, δήμους και Περιφέρειες.

Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι, από τις 205 αιτήσεις που κατατέθηκαν, οι 20 είναι νομικά πρόσωπα, τα οποία επέλεξαν να μετασχηματιστούν σε φορείς ΚΑΛΟ, δυνατότητα που δίνει, για πρώτη φορά, ο νέος νόμος. Οι υπόλοιπες αιτήσεις αφορούν σε κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις και συνεταιρισμούς εργαζομένων. Σημειώνεται ότι η νομική μορφή του συνεταιρισμού εργαζομένων (συνεταιριστική σύμπραξη τριών τουλάχιστον φυσικών προσώπων, που συνεταιρίζονται, για να βιοποριστούν από την εργασία τους) θεσπίστηκε με το Ν. 4430/2016, πέραν των γνωστών, μέχρι σήμερα, κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων (ΚΟΙΝΣΕΠ). Από τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν, έχουν εγκριθεί ήδη οι 82 και εξετάζονται οι υπόλοιπες. Από τις εγκριθείσες αιτήσεις, οι 14 δραστηριοποιούνται στον τομέα του πολιτισμού, 10 στην υγεία, 2 στην ενημέρωση, 8 στον τουρισμό, 12 στην εκπαίδευση, 7 στην εστίαση, 4 στο εμπόριο, 6 στη μεταποίηση, 6 στη γεωργία-κτηνοτροφία, 9 στην ανακύκλωση-περιβάλλον και 4 στην πληροφορική.

Επιπλέον, η νεοσύστατη Ειδική Γραμματεία ΚΑΛΟ προχώρησε στην πραγματική αποτύπωση του πεδίου της κοινωνικής οικονομίας. Από τα, μέχρι τώρα, στοιχεία, προκύπτει ότι, ενώ στο μητρώο, το 2016, ήταν εγγεγραμμένες περισσότερες από 1.000 κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις, μόνο 283 είναι σε πλήρως τεκμηριωμένη λειτουργία, καθώς κατέθεσαν ετήσια έκθεση των πεπραγμένων τους. Από τις ενεργές επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στο μητρώο, κατά προσέγγιση, το 22% είναι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των υπηρεσιών, το 18% στον πολιτισμό, το 12,5% στον αγροδιατροφικό τομέα, το 10% στην εκπαίδευση, το 13% στον τομέα της υγείας και της πρόνοιας, το 6,5% στο εμπόριο, το 4% στο περιβάλλον και ανακύκλωση, το 6% στην εστίαση, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό αφορά συνεταιριστικά εγχειρήματα που δραστηριοποιούνται στους κλάδους της πληροφορικής, της μεταποίησης, στον αθλητισμό, κ.α.

Με το νέο νόμο επιχειρείται η αποσύνδεση της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας από τις προνοιακές πολιτικές και η ανάπτυξή της ως αυτόνομης παραγωγικής δραστηριότητας, που μπορεί να αναλαμβάνεται από όλους τους πολίτες σε όλες τις οικονομικές δραστηριότητες. Επιπλέον, επιχειρείται η ανάσχεση της μετανάστευσης των νέων, μέσω της δυνατότητας να δημιουργήσουν παραγωγικά εγχειρήματα και η προώθηση της «κοινωνικής καινοτομίας» ως μίας διαδικασίας που βασίζεται στην ενεργοποίηση κοινωνικών δυνάμεων τόσο του κόσμου της εργασίας κατά τη διαδικασία παραγωγής, όσο και της υπόλοιπης κοινωνίας που αποδέχεται τα προϊόντα και τις υπηρεσίες κατά τη διαδικασία της κατανάλωσής τους, με σκοπό να βοηθά στη διαμόρφωση νέου τύπου κοινωνικών σχέσεων, που βασίζονται στη συλλογικότητα, στην ισοτιμία και όχι στον ανταγωνισμό.

Για τη σημασία των εγχειρημάτων της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, αλλά και για τα θετικά σημεία που εισήγαγε ο νέος νόμος, μιλούν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ άνθρωποι οι οποίοι δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο χώρο.

Ο Δημήτρης Βουρέλης υπεύθυνος πωλήσεων στην κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση ΜΟΔΟΥΣΑ, μιλάει για τη δική του εμπειρία. «Η ΜΟΔΟΥΣΑ ιδρύθηκε, το 2014, από εννέα ελαιοπαραγωγούς και, τώρα, αριθμεί 63 μέλη. Ξεκινήσαμε με τυποποίηση και εμπορία ελαιολάδου και, αυτήν τη στιγμή, κάνουμε εξαγωγές σε αρκετές χώρες, όπως στην Κίνα, το Ταϊβάν, την Αυστραλία, αλλά και στην Ευρώπη και, συγκεκριμένα, στη Γερμανία και στο Βέλγιο. Επίσης, υπάρχουν σημεία πώλησης στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και στη Λέσβο. Αυτό το οποίο πετυχαίνει ο παραγωγός, είναι να έχει μία καλύτερη τιμή για το προϊόν του. Επίσης, έχουμε ανοίξει ένα οπωροπαντοπωλείο στην έδρα μας» επισημαίνει ο κ. Βουρέλης.

Σημαντικό γι’ αυτόν είναι, όπως λέει, η σύσταση του Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας, το οποίο θα υποστηρίζει αυτούς που δεν έχουν πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα. «Περιμένουμε να ανοίξει το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας, ώστε να ζητήσουμε κάποιες χρηματοδοτήσεις» αναφέρει χαρακτηριστικά. Ο κ. Βουρέλης σημειώνει ότι ένα θετικό στοιχείο του νέου νόμου είναι ότι προβλέπει την παραχώρηση ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου σε φορείς κοινωνικής οικονομίας. «Έχουμε αιτηθεί να αξιοποιήσουμε ένα ελαιόκτημα περίπου 100 στρεμμάτων, το οποίο αποτελεί δημόσια περιουσία, αλλά, αυτήν τη στιγμή, είναι ανενεργό. Έχουμε ζητήσει να το εκμεταλλεύτουμε. Αυτό το προέβλεπε και ο παλιός νόμος, αλλά με τον καινούργιο μπορεί να “τρέξουν” πιο γρήγορα αυτές οι διαδικασίες, καθώς παρέχονται περισσότερες διευκρινίσεις» συμπληρώνει ο ίδιος.

Σύμφωνα με τον κ. Βουρέλη, ένα ακόμη θετικό του νέου νόμου είναι ότι δίνει τη δυνατότητα στους φορείς κοινωνικής οικονομίας να προσφύγουν στον ΟΑΕΔ και να αιτηθούν προσωπικό, «πράγμα το οποίο δεν γινόταν, μέχρι τώρα». Ιδιαίτερα σημαντικό, κατά την άποψή του, είναι ότι «ο νέος νόμος ορίζει πλέον τη σύναψη συμβάσεων μεταξύ φορέων κοινωνικής οικονομίας και του Δημοσίου, συμπεριλαμβανομένων και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), προκειμένου να αναλαμβάνουν και οι φορείς κοινωνικής οικονομίας κάποιες εργασίες, που παλαιότερα είχαν δικαίωμα μόνο οι ιδιώτες εργολάβοι. Αυτό που ορίζει ο νέος νόμος, είναι ότι θα δοθεί προτεραιότητα στους φορείς κοινωνικής οικονομίας». Επιδίωξη του νέου νόμου είναι η διαμόρφωση διαφανούς πλαισίου συνεργασίας του Δημοσίου με τους φορείς κοινωνικής οικονομίας. Καθορίζεται, δηλαδή, το πώς οι φορείς ΚΑΛΟ θα μπορούν να συμμετέχουν σε δημόσιες συμβάσεις, πώς το Δημόσιο θα μπορεί να παραχωρεί για χρήση αναξιοποίητη δημόσια περιουσία και πώς θα συνεργάζονται οι φορείς με την τοπική αυτοδιοίκηση.

Από την πλευρά του, ο Γιώργος Πλουμπίδης, ο οποίος συμμετέχει στο Dock, που είναι συνεργατικός χώρος για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, μιλάει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για τα οφέλη που προκύπτουν από το νέο νόμο. Το Dock, όπως σημειώνει, είναι μία ΑΜΚΕ (αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία), ενώ τονίζει πως ένα θετικό σημείο του νόμου Αντωνοπούλου είναι ότι αναγνωρίζει ως φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας όχι μόνο τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις, αλλά και επιχειρήσεις άλλων νομικών μορφών που πληρούν, όμως, συγκεκριμένα κριτήρια. Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, σκιαγραφεί την ταυτότητα του Dock, λέγοντας ότι «αποτελείται από ενεργά μέλη του χώρου της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, με συμμετοχή σε συνεταιριστικά εγχειρήματα, κινηματικές δράσεις και δικτυώσεις, για την προώθηση της ΚΑΛΟ. Βρεθήκαμε, το 2013, ως ομάδα εργασίας για την ΚΑΛΟ στην Αλληλεγγύη για Όλους, παρέχοντας υποστήριξη σε κάθε ενδιαφερόμενο, ενώ, παράλληλα, έχουμε πραγματοποιήσει ποικίλες εκδηλώσεις, πρωτοβουλίες συνεύρεσης, δικτύωσης, αλλά και ενημέρωσης. Τον Ιανουάριο του 2016, διευρύνοντας την ομάδα μας με νέα μέλη, αποφασίσαμε να αξιοποιήσουμε την επαγγελματική εμπειρία μας και τις γνώσεις μας και να συγκροτηθούμε σε ένα ανεξάρτητο και συνεργατικό εγχείρημα, στήνοντας μία υποστηρικτική υποδομή για την ΚΑΛΟ. Το 2017, ανοίξαμε τις πόρτες ως Dock-συνεργατικός χώρος για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία».

Σύμφωνα με τον κ. Πλουμπίδη, στόχος του εγχειρήματός τους είναι να ενδυναμωθεί και να ενισχυθεί η ορατότητα, η φωνή της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, καθώς και των ανθρώπων που συμμετέχουν σε αυτή. «Βασικός σκοπός είναι η ανάδειξη τέτοιων σχημάτων και η υποστηρικτική μετέπειτα. Ένα άλλο σκέλος μας είναι η δικτύωση» αναφέρει χαρακτηριστικά. «Γι’ αυτό και συμμετέχουμε στην πανελλαδική συνάντηση συνεργατικών εγχειρημάτων και συνδιοργανώνουμε, στις 9-10-11 Ιουνίου, στη Γεωπονική, το πανευρωπαϊκό συνέδριο για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία» προσθέτει.

«Ο τρίτος άξονας που κινούμαστε, ο οποίος είναι σε σχεδιασμό, είναι ότι επιδιώκουμε να παρέχουμε πληροφόρηση υπηρεσιών μίας στάσης από έναν φυσικό χώρο. Αυτό το κάναμε, μέχρι τώρα, τηλεφωνικά. Τώρα, όμως, θέλουμε να το πραγματοποιήσουμε και σε φυσικό χώρο. Παράλληλα με αυτό, “τρέχουμε” και κάποια πρότζεκτ. Ένα από αυτά είναι οι καρποί αλληλεγγύης. Πρόκειται για αλληλέγγυες εξαγωγές, δηλαδή προώθηση προϊόντων ελληνικών συνεταιρισμών μέσα από καμπάνιες και δίκτυα κοινωνικής οικονομίας στο εξωτερικό» διευκρινίζει.

Αναφερόμενος στα θετικά του νόμου, ο κ. Πλουμπίδης υπογραμμίζει ότι, πλέον, το Δημόσιο ή φορείς του ευρύτερου Δημοσίου μπορούν να παραχωρούν στους φορείς κοινωνικής οικονομίας κινητή και ακίνητη περιουσία. Για παράδειγμα, όπως επισημαίνει, μπορεί ένας δημόσιος οργανισμός, π.χ. ένας δήμος, να παραχωρήσει μία πλατεία σε μία κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση, για να οργανώσει μία δράση κοινωνικής ωφέλειας.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Πλουμπίδης σημειώνει ότι για τους φορείς κοινωνικής οικονομίας ισχύουν πλέον πολύ πιο ευνοϊκά κριτήρια ένταξης στα επενδυτικά προγράμματα, όπως στον αναπτυξιακό, στο ΕΣΠΑ, κ.ά. «Ένα άλλο θετικό είναι ότι ο νόμος δίνει το δικαίωμα να συμπράξουν επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας και το αποτέλεσμα της σύμπραξης να θεωρείται κι αυτό φορέας κοινωνικής οικονομίας» συμπληρώνει ο ίδιος.

Ενδιαφέρον εγχείρημα είναι το presspublica, το οποίο είναι δημιούργημα της κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης publica, στην οποία μετέχουν δημοσιογράφοι. Ο πρόεδρος της publica Χρήστος Ζέρβας, ανέλυσε, σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, την αντίληψη του concept, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Είμαστε δημοσιογράφοι και θέλουμε να δώσουμε μία άλλη διάσταση στην έννοια ενημέρωση. Προσπαθούμε να κάνουμε μία αυτοδύναμη παραγωγή ειδήσεων από τους παραγωγούς, δηλαδή τους δημοσιογράφους». Ωστόσο, ο κ. Ζέρβας τονίζει ότι «σημαντικό ρόλο θα παίξει η λειτουργία του Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας, που, ακόμα, αναμένεται», ενώ, παράλληλα, ζητά περαιτέρω κίνητρα για την υπαγωγή των κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων σε ευρωπαϊκά προγράμματα, καθώς και περισσότερες φορολογικές ελαφρύνσεις.

Βάσει των προβλέψεων του νέου νόμου, οι κοινωνικές επιχειρήσεις απαλλάσσονται από το τέλος επιδεύματος για τα πέντε πρώτα έτη της λειτουργίας τους. Ωστόσο, όπως σημειώνουν πηγές της Ειδικής Γραμματείας της Κοινωνικής Οικονομίας του υπουργείου Εργασίας, για να εφαρμοστεί η απαλλαγή, εκκρεμεί από το υπουργείο Οικονομικών η δημιουργία διακριτού κωδικού ΑΦΜ για τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις και τους συνεταιρισμούς εργαζομένων.

Σημειώνεται ότι, με το νέο θεσμικό πλαίσιο, φορέας κοινωνικής οικονομίας είναι κάθε νομικό πρόσωπο που λειτουργεί με βάση τις εξής αρχές:

– Δημοκρατική λειτουργία: «Ένα μέλος μία ψήφος».

– Κανόνες στη διανομή κερδών: Το 35% μοιράζεται στους εργαζόμενους, εκτός αν τα 2/3 της γενικής συνέλευσης αποφασίσουν να κρατήσουν αυτό το ποσοστό για επανεπένδυση στην επιχείρηση ή δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

– 10%-30% αποδίδεται για δράσεις κοινωνικής ωφέλειας.

– 5% αποθεματικό στην επιχείρηση.

– Το υπόλοιπο επενδύεται υποχρεωτικά είτε για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας είτε για την επέκταση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.

– Βάζει κανόνες για το πώς θα πρέπει να λειτουργούν οι φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, δίνει εργαλεία για την ανάπτυξή τους ως παραγωγικών μονάδων που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη και την αξιοπρεπή εργασία και προάγει την οικονομική μεταξύ τους συνεργασία.

– Απλοποιεί τις διαδικασίες για τη σύσταση φορέων ΚΑΛΟ, καθιστώντας το μητρώο φορέων ΚΑΛΟ υπηρεσία ΓΕΜΗ. Συνεπώς, μακροπρόθεσμα, θα συστήνονται, μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών μίας στάσης.

http://www.dikaiologitika.gr