Δημιουργώντας χώρους με συμμετοχικό σχεδιασμό


Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 10χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 620 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ


Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας στις φυλακές Τρικάλων: σχεδιάστηκε συλλογικά από τον συνεταιρισμό CPD-Creating Spaces με τη συμμετοχή φυλακισμένων μαθητών και των καθηγητών τους
Εφημερίδα των Συντακτών Συντάκτης: Αφροδίτη Τζιαντζή  – Κοινωνικοί συνεταιρισμοί υπάρχουν πολλοί. Πάνω από 1.000 για την ακρίβεια – αν και λιγότεροι από 300 έχουν τεκμηριωμένη λειτουργία, σύμφωνα με την πρόσφατη αποτύπωση του υπουργείου Εργασίας.

 

Κι όμως, ενώ οι 2 στις 10 Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ) δραστηριοποιούνται στον τομέα των υπηρεσιών, μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού είναι οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις μηχανικών, αρχιτεκτόνων και σχεδιαστών.

Αν μάλιστα εξειδικεύσουμε την αναζήτησή μας σε συνεταιρισμούς που ασχολούνται με τον δημόσιο χώρο, τα δημόσια κτίρια και υποδομές καταλήγουμε στην εξής μία επιλογή: τη CPD – Creating Spaces ΚοινΣΕπ, μία εργασιακή κολεκτίβα που δημιουργήθηκε στα πρώτα χρόνια της κρίσης από νέους επιστήμονες που προτίμησαν το ρίσκο ενός συλλογικού πειράματος, αντί για τους ατομικούς «μονόδρομους».

Την ίδια εποχή που οι συνομήλικοί τους μετανάστευαν στο εξωτερικό, μια παρέα νέων αρχιτεκτόνων, πολιτικών μηχανικών, μηχανολόγων, αποφάσισαν να το παλέψουν εδώ – όλοι μαζί.

Εκτός από τις μεταπτυχιακές σπουδές τους, σε ευρύ φάσμα ειδικοτήτων που αφορούν τον δημόσιο χώρο -πολεοδομία, συγκοινωνίες, αστικός σχεδιασμός, διαχείριση υδάτινων πόρων, ενέργεια-, μοιράζονταν κοινές ανησυχίες, πιστεύοντας ότι αυτό που λείπει από τις πόλεις μας δεν είναι και άλλο τσιμέντο, αλλά ανάσες ζωής και ελεύθεροι χώροι.

Μιλήσαμε με τον αρχιτέκτονα-πολεοδόμο Θάνο Ανδρίτσο και τη γεωπόνο-αρχιτέκτονα τοπίου Ελένη Μουγιάκου, δύο από τα ιδρυτικά μέλη του συνεταιρισμού, για τα διαφορετικά στάδια του εγχειρήματός τους, που μετράει ήδη 7 χρόνια ζωής:

«Ξεκινήσαμε ως ένα άτυπο δίκτυο συνεργατών το 2012 με την ονομασία CPD (Collective Planning and Design). Το 2015 αποκτήσαμε νομική μορφή ως κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση. Στα πλαίσια μιας σειράς εξελίξεων η CPD ΚΟΙΝΣΕΠ μετονομάστηκε σε CPD- Creating Spaces ΚοινΣΕπ και πλέον είμαστε στη διαδικασία μετατροπής μας σε Συνεταιρισμό Εργαζομένων με το νέο όνομα “CommonSpace”».

Μπορεί η κολεκτίβα τους να άλλαξε όνομα και μορφή, όμως ο στόχος παραμένει ίδιος: «Να προσπαθήσουμε να δουλέψουμε συλλογικά, ποιοτικά, με αξιοπρέπεια και κοινωνικό προσανατολισμό στη χώρα μας».

Εχοντας ήδη εργασιακή εμπειρία σε επιχειρήσεις ή ανεξάρτητα, «αναζητήσαμε έναν δρόμο και για να βιοποριζόμαστε αλλά και να παρέχουμε υπηρεσίες με ένα περιεχόμενο που να μας εμπνέει περισσότερο».

Λειτουργώντας με βασικές αρχές την αλληλεγγύη και την κοινή ωφέλεια, αποφασίζουν με τακτικές συνελεύσεις αλλά και με ομάδες εργασίας. «Θεωρούμε πολύ σημαντική συμβολή στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών μας τη διεπιστημονικότητα και τη συνεργατική λειτουργία», μας εξηγούν, προσθέτοντας ότι σε κάθε συγκεκριμένο έργο συμβάλλουν πολλές ξεxωριστές ειδικότητες.

Πώς ερμηνεύουν το γεγονός ότι ενώ έχουμε δεκάδες συνεταιριστικά καφενεία και εστιατόρια, αντίθετα συνεταιρισμοί για τον δημόσιο χώρο, όπως ο δικός τους, μοιάζουν σχεδόν με εξωτικό φρούτο;

«Ισχύει αυτή η ιδιαιτερότητα και είμαστε περήφανοι/ες γι’ αυτή. Ομως τα επαγγέλματά μας είναι απολύτως συμβατά με μια κοινωνική και συνεταιριστική λογική. Πόσο πιο ωραίο και δημιουργικό είναι να δουλεύεις σε ομάδες, ισότιμα και αξιοποιώντας τις ικανότητες και ιδέες του καθενός; Το αν η αγορά εργασίας, η απόσπαση του “ειδικού” από το κοινό και η επιδίωξη του μέγιστου κέρδους κάνει σχεδόν μοναδική τη δική μας προσπάθεια, αυτό θέλουμε να αμφισβητηθεί».

Δημοτικο Σχολείο στην Αγία Παρασκευή: τον ανασχεδιασμό του προαύλιου σχεδίασε και υλοποίησε ο συνεταιρισμός Creating Spaces

Δημοτικό Σχολείο στην Αγία Παρασκευή: τον ανασχεδιασμό του προαύλιου σχεδίασε και υλοποίησε ο συνεταιρισμός Creating Spaces

Δημοτικο Σχολείο στην Αγία Παρασκευή: τον ανασχεδιασμό του προαύλιου σχεδίασε και υλοποίησε ο συνεταιρισμός Creating Spaces

Ανάμεσα στα έργα που έχουν υλοποιήσει, ξεχωρίζουν δύο που αγαπούν ιδιαίτερα:

«Το πρώτο είναι το πρόγραμμα συμμετοχικού σχεδιασμού σε σχολεία της Αγίας Παρασκευής, που για πρώτη φορά έφτασε να κατασκευαστεί από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα καινοτόμα μεθοδολογία με την οποία εκατοντάδες μαθητές και μαθήτριες, γονείς και εκπαιδευτικοί συμμετείχαν στο σχέδιο της σχολικής αυλής που κατασκευάστηκε.

»Το δεύτερο είναι ένα εργαστήρι συμμετοχικού σχεδιασμού στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας των φυλακών Τρικάλων. Σε αυτό το τόσο ιδιαίτερο πλαίσιο, μαζί με τους μαθητές-τρόφιμους και τους καθηγητές είχαμε μια εξαιρετική και συγκινητική συνεργασία ώστε από κοινού να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε το έργο της αναδιαμόρφωσης της αυλής και ειδικά της ζωγραφιάς του τεράστιου τοίχου που κυριαρχούσε στον χώρο».

Είναι αισιόδοξοι για το μέλλον της Κ.ΑΛ.Ο. στην Ελλάδα; «Δεν θεωρούμε ότι οι Φορείς Κ.ΑΛ.Ο. μπορούν να είναι μια όαση μέσα σε μια εργασιακή και οικονομική έρημο. Παρ’ όλα αυτά είναι η μόνη δυνατότητα που ανοίγεται για εμάς και τον κλάδο, πριν από τη μετανάστευση ή την αποειδίκευση».

Γιατί επέλεξαν να μετασχηματιστούν από ΚοινΣΕπ σε συνεταιρισμό εργαζομένων;

«Επιλέξαμε τη μορφή του Συνεταιρισμού Εργαζομένων διότι ανταποκρίνεται με ακρίβεια στον εσωτερικό τρόπο λειτουργίας μας. Πιστεύουμε ότι είναι μια νομική μορφή που θα μπορούσαν τα ταυτιστούν και άλλες προσπάθειες επιστημόνων και μηχανικών και θα θέλαμε να τις στηρίξουμε. Η συζήτηση για το νομικό πλαίσιο είναι τεράστια.

»Ας αρκεστούμε σε ένα κάπως ειδικό δικό μας πρόβλημα, που είναι ότι στο Μητρώο Εταιρειών Μελετών δεν αναφέρεται ρητά και ο Συνεταιρισμός Εργαζομένων. Εχουμε μεταφέρει τον προβληματισμό μας στο υπουργείο και από Σεπτέμβρη που θα ολοκληρωθεί η διαδικασία μετάπτωσης από ΚοινΣΕπ σε ΣΥΝΕΡΓ θα κινήσουμε τις διαδικασίες για να το διεκδικήσουμε».