Η κοινωνικη επιχειρηματικοτητα ως αντιδοτο στην ερημο της αγορας εργασιας


Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 10χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 620 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ


Συνεταιρισμοί ανέργων καλύπτουν κενά των δήμων (από τον επενδυτή)

Η ΚΡΙΣΗ και η ανεργία που μαστίζουν την ελληνική κοινωνία οδηγούν όλο και περισσότερους ανέργους να αναζητήσουν νέες μορφές απασχόλησης καινά γίνουν ουσιαστικά «εργοδότες του εαυτού τους»…

Η αρνητική πρωτιά που κατέχει η Ελλάδα όσον αφορά τα ποσοστά ανεργίας στην Ευρωζώνη (26,8%) αναγκάζει αρκετούς άνεργους συμπολίτες μας να συνεταιριστούν, προκειμένου να «πουλήσουν» στην αγορά τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που παράγουν. Νέοι όροι, όπως για παράδειγμα η «κοινωνική οικονομία» και οι «κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις», κάνουν την εμφάνισή τους στο ελληνικό λεξιλόγιο και οδηγούν χιλιάδες απελπισμένους πολίτες σε μια νέα μορφή απασχόλησης και κοινωνικής δράσης.

Τους τελευταίους μήνες έχει αρχίσει να καταγράφεται και στην Ελλάδα έντονη δραστηριότητα σύστασης συνεταιρισμών παροχής κοινωνικών υπηρεσιών. Τέτοιου είδους συνεταιρισμοί λειτουργούν σε χώρες της Ε.Ε. εδώ και αρκετές δεκαετίες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 10% των επιχειρήσεων στην Ευρώπη συστήνονται μέσω κοινωνικών συνεταιρισμών και απασχολούν πάνω από 14 εκατ. μισθωτούς, ποσοστό που αποτελείτο 6% του ενεργού πληθυσμού της Ε. Ε. Αντίστοιχα, στις Η ΠΑ η παραγωγική δράση της κοινωνικής οικονομίας καλύπτειτο15% του ΑΕΠ.

Προσφορά και ζήτηση

Οι πρωτοβουλίες αυτές εμφανίζονται σε μια περίοδο κατά την οποία ο περιορισμός των προσλήψεων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση αναγκάζει τους αιρετούς πρώτου βαθμού να αναζητήσουν νέους τρόπους προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους σε προσωπικό. Μάλιστα, σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποίησε ο «Επενδυτής», οι «εργοδότες» των κοινωνικών συνεταιρισμών εξασφαλίζουν υπηρεσίες που τους κοστίζουν κατά 30% φθηνότερα.

Ήδη, έχουν συσταθεί οι πρώτοι συνεταιρισμοί που παρέχουν υπηρεσίες, όπως -για παράδειγμα- η φύλαξη νηπίων, η φροντίδα ηλικιωμένων, η καθαριότητα, καθώς και η ανάπτυξη πολιτιστικών και αθλητικών δράσεων. Ως «πρότυπο δράσης» και υποστήριξης τέτοιου είδους μορφών απασχόλησης μπορεί να χαρακτηριστεί ο Δήμος Κω, ο οποίος έχει προχωρήσει στη σύσταση ενός ολοκληρωμένου επιχειρησιακού προγράμματος «ΚΩΣ-ΑΣΠΙΣ» για την προώθηση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Μέσω αυτού του προγράμματος, έχουν συσταθεί συνολικά 14 κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις με 144 ιδρυτικά μέλη. Αντίστοιχες δράσεις εντοπίζονται και σε άλλες περιοχές της χώρας. Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις Συμπαράσταση στη Δυτική Αθήνα και Πολιτιστική και Αθλητική Δράση Αιγάλεω.

Οργάνωση

Τον Αύγουστο του 2012 ιδρύθηκε η Πανελλήνια Ένωση Συμπράξεων Κοινωνικής Οικονομίας (ΠΕΣΚΟ). Όπως επισημαίνει στον «Επενδυτή» ο Θανάσης Κατερινόπουλος, συντονιστής και διαχειριστής της, «η Πανελλήνια Ένωση Συμπράξεων Κοινωνικής Οικονομίας αποτελείται από συμπράξεις, δίκτυα οργανώσεων, αλλά και AMΚΕ, που λειτουργούν ανά τη χώρα.

Σκοπός της είναι η διαρκής υποστήριξη και ανάπτυξη των εθελοντικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται ήδη στους τομείς της κοινωνικής μέριμνας και αλληλεγγύης, της ενίσχυσης της απασχόλησης, της διά βίου μάθησης, της καταπολέμησης της φτώχειας, της πολιτιστικής ανάπτυξης, της οικοανάπτυξης».

Η Βούλα Αρσένη-Λάμπρου, γραμματέας της Ένωσης, επισημαίνει ότι η ΠΕΣΚΟ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη δημιουργία προϋποθέσεων εμπιστοσύνης για τη συνεργασία μεταξύ κρατικών ή κοινοτικών φορέων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, αναδεικνύοντας ζητήματα διαφάνειας, ελέγχου και ορθολογικής διαχείρισης ανθρώπινων και υλικών πόρων.

Αναπτύσσει συνεργασίες με ΟΤΑ, συλλογικές οργανώσεις και ιδιωτικούς φορείς, προκειμένου να υλοποιήσει τους σκοπούς της. Σχεδιάζει, συμμετέχει ή εκπονεί ευρωπαϊκά προγράμματα. Εστιάζει στη δημιουργία υποδομών για την «κοινωνική αλληλέγγυα οικονομία» και την ενίσχυση της τοπικής απασχόλησης, καθώς και της περιφερειακής ανάπτυξης. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά, «στόχος μας είναι η κοινωνική συνοχή» (περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αντλήσουν από την ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.pesko.eu).

Τι είναι η κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση

Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ επιχείρηση αποτελεί μια μορφή επιχείρησης η οποία διοικείται από τα μέλη της. Τα κέρδη μπορεί να προκύπτουν και από δράσεις που εξυπηρετούν το κοινωνικό συμφέρον (κοινωνική μέριμνα, αλληλεγγύη, περιβάλλον και πολιτισμός).

Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, η σύσταση μιαςτέτοιας επιχείρησης μπορεί να γίνει από φυσικά και νομικά πρόσωπα, προκειμένου να διευκολυνθεί η συμμετοχή ευπαθών κοινωνικών ομάδων στην κοινωνική και οικονομική ζωή.

Στις ομάδες αυτές μπορεί να ανήκουν άνεργοι νέοι, άνεργες γυναίκες, άνεργοι άνω των 50 ετών, μακροχρόνια άνεργοι, αρχηγοί μονογονεϊκών οικογενειών, μέλη πολύτεκνων οικογενειών, γυναίκες-θύματα κακοποίησης, αναλφάβητοι, κάτοικοι απομακρυσμένων ορεινών και νησιωτικών περιοχών, άτομα με πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, μετανάστες, πρόσφυγες, άτομα με αναπηρίες (σωματικές ή ψυχικές ή νοητικές ή αισθητηριακές), εξαρτημένα άτομα, οροθετικοί, φυλακισμένοι/ αποφυλακισμένοι, ανήλικοι παραβάτες.

Οι κοινωνικές επιχειρήσεις διακρίνονται σε τρεις βασικές κατηγορίες: συλλογικού ή παραγωγικού σκοπού, ένταξης και κοινωνικής φροντίδας. Για τη σύστασή τους απαιτούνται -ανάλογα με τη μορφή που έχουν- τουλάχιστον 5 ή 7 πρόσωπα.

Μια κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση μπορεί να αναπτύξει συνεργασίες με Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ιδιωτικές εταιρείες και συλλογικές οργανώσεις. Επίσης, σχεδιάζει, συμμετέχει και εκπονεί ευρωπαϊκά προγράμματα.

Μια πρώτη χαρτογράφηση στην Ελλάδα

ΑΠΟ ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ προσπάθεια χαρτογράφησης στην Ελλάδα, προκύπτει ότι οι περισσότερες κοινωνικές επιχειρήσεις που έχουν συσταθεί είναι κοινωνικού και παραγωγικού σκοπού. Η μεγαλύτερη κινητικότητα σύστασης τέτοιων επιχειρήσεων εντοπίζεται στους Νομούς Αττικής, Δωδεκανήσου, Θεσσαλονίκης, Έβρου, Αρκαδίας, Κορινθίας και Αχαΐας. Αριθμούν μέχρι ι8 μέλη και σε ποσοστό περίπου ι8% έχουν συνάψει σύμβαση συνεργασίας με δημόσιο ή δημοτικό φορέα.

Καμία από τις επιχειρήσεις δεν έχει λάβει δάνειο από τράπεζα, ενώ σε ένα μεγάλο ποσοστό βρήκαν υποστήριξη από τον δήμο της περιοχής τους, ο οποίος και τους παραχώρησε κτιριακή υποδομή.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα

ΜΙΑ ΟΜΑΔΑ ι8 γυναικών έχει συστήσει συνεταιριστική κοινωνική επιχείρηση στην Κω. Πρόκειται για γυναίκες οι οποίες απασχολούνταν με συμβάσεις σε βρεφονηπιακούς δημοτικούς σταθμούς ή ήταν άνεργες. Τώρα έχουν συνάψει σύμβαση συνεργασίας με τον δήμο, ενώ μελετούν να επεκτείνουν τη δράση τους τις απογευματινές ώρες και τους καλοκαιρινούς μήνες, προκειμένου να φιλοξενούν στον χώρο τους παιδιά εργαζομένων και τουριστών.

Όπως δηλώνει στον «Επενδυτή» ο Νεκτάριος Γεωργαντής, προϊστάμενος Προγραμματισμού, Οργάνωσης και Πληροφορικής Δήμου Κω, στόχος τους είναι να δημιουργηθεί μια επιχειρηματική-κοινωνική δραστηριότητα και όχι να κάνει ο δήμος «προσλήψεις από το παράθυρο»… Μεταξύ των παραδειγμάτων που μας αναφέρει είναι η δημιουργία γυναικείου συνεταιρισμού παραγωγής τοπικών προϊόντων, ο οποίος έχει 6 μέλη και τους καλοκαιρινούς μήνες απασχολεί επιπλέον ίο εργαζομένους. Όπως μας επισημαίνει, δεκάδες δήμαρχοι από άλλες περιοχές της χώρας απευθύνονται καθημερινά στον Δήμο της Κω, προκειμένου να ενημερωθούν με ποιους τρόπους μπορούν να αναπτύξουν αντίστοιχες πρωτοβουλίες.

Στην Αττική, η Σοφία Κουρουπέτρογλου, πρόεδρος της κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης Πολιτιστική και Αθλητική Δράση Αιγάλεω, υπογραμμίζει στον «Επενδυτή» ότι ο συνεταιρισμός τους έχει 17 μέλη, τα οποία παρέχουν υπηρεσίες στον πολιτισμό, στον αθλητισμό και στη φύλαξη. Μεταξύ άλλων, παρέχουν ή παρείχαν υπηρεσίες στους Δήμους Χαϊδαρίου, Αγίας Βαρβάρας, Ζωγράφου και Περιστερίου.

Στην πλειονότητά τους ήταν άνεργοι οι οποίοι είχαν απασχοληθεί σε δημοτικές υπηρεσίες. Περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αντλήσουν από την ηλεκτρονική διεύθυνση: http://politismos-athlitismos.gr

Μια άλλη χαρακτηριστική περίπτωση είναι ο συνεταιρισμός Συμπαράσταση στη Δυτική Αθήνα, όπως επισημαίνουν στον «Επενδυτή» δύο μέλη του, ο Άγγελος και ο Σπύρος Φίσκιλης, η επιχείρηση των οποίων έχει ως στόχο την παροχή υπηρεσιών χαμηλού κόστους προς δημότες και επαγγελματίες. Μεταξύ άλλων, μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες κατ’ οίκον φροντίδας συνταξιούχων, μεταφορά ατόμων σε νοσοκομεία, γραμματειακή υποστήριξη σε επαγγελματίες, διοργάνωση εκπαιδευτικών σεμιναρίων κ.ά.

Περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αντλήσουν από την ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.help2us.net.

ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ