Ιδρύεται εναλλακτικό Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας


Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 10χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 620 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ


images
Ενώ στην Ευρώπη μία στις τέσσερις νέες επιχειρήσεις που δημιουργούνται είναι κοινωνικές – συνεταιριστικές, ανήκουν δηλαδή στον χώρο της «κοινωνικής οικονομίας», καταλαμβάνοντας περίπου το 10% της οικονομίας, στην Ελλάδα η ανάπτυξη του νέου αυτού παραγωγικού μοντέλου, ειδικά τα πρώτα χρόνια, αφέθηκε στους φορείς της δημόσιας οικονομίας, με αποτέλεσμα να υπάρχει σημαντική καθυστέρηση. Είναι ενδεικτικό ότι προσεγγίζει μόλις και μετά βίας το 1%.

Την περαιτέρω στήριξη της κοινωνικής οικονομίας μέσω αναθεώρησης του νομικού πλαισίου επιδιώκει το υπουργείο Εργασίας, με στόχο αφενός την προώθηση ενός εναλλακτικού παραγωγικού σχεδίου, αφετέρου τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Με βάση τις διεθνείς πρακτικές, στο υπουργείο εκτιμούν ότι υπάρχει μεγάλο περιθώριο για διεύρυνση του χώρου που καταλαμβάνει η κοινωνική οικονομία ώστε να πλησιάζει τα ευρωπαϊκά επίπεδα και για τον λόγο αυτό η αρμόδια αναπλ. υπουργός Εργασίας Ράνια Αντωνοπούλου προωθεί σειρά δράσεων προκειμένου να αρθεί η σημερινή πολυδιάσπαση που διαπιστώνεται, να ενοποιηθεί η συνεταιριστική νομοθεσία και να εξειδικευθούν όλες οι ειδικές περιπτώσεις, στη βάση των διεθνών καλών πρακτικών. Μιλώντας στην «Κ» η κ. Αντωνοπούλου επισημαίνει πως η κοινωνική οικονομία αποτελεί οριζόντια προτεραιότητα για την κυβέρνηση και ξεκαθαρίζει τη βασική ιεράρχηση των στόχων της κυβερνητικής πολιτικής, με αιχμή την αναθεώρηση του υφιστάμενου πλαισίου λειτουργίας των Κοινωνικών και Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (ΚοινΣΕπ), την προώθηση νέων χρηματοδοτικών εργαλείων στήριξης των εγχειρημάτων της κοινωνικής οικονομίας και την κωδικοποίηση της συνεταιριστικής νομοθεσίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει το υπουργείο Εργασίας και παρουσιάζει σήμερα η «Κ», τα χαρακτηριστικά του κόσμου που στρέφεται στην κοινωνική οικονομία είναι τα εξής: νέοι και νέες απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που δεν μπορούν να μπουν στην αγορά εργασίας ή δεν θέλουν να μπουν με τους υπάρχοντες όρους, επιλέγουν να προχωρήσουν στη δημιουργία μιας ΚοινΣΕπ – είτε με αντικείμενο συνεφές με τις σπουδές τους είτε σε κάποιο άλλο, άνεργοι που βλέπουν την ΚοινΣΕπ ως διέξοδο, καθώς και ευπαθείς κοινωνικά ομάδες (απεξαρτημένοι, ΑμΕΑ κ.λπ).

Θεσμικό πλαίσιο

Με στόχο την υποστήριξη και την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδας, η κ. Αντωνοπούλου προωθεί μια σειρά δράσεων, με κυριότερη την προώθηση συνολικής νομοθετικής ρύθμισης αναφορικά με την ενοποίηση της νομοθεσίας για την κοινωνική οικονομία, καθώς το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο για την κοινωνική οικονομία χαρακτηρίζεται από πολυδιάσπαση. Βασικός στόχος είναι η ενοποίηση της συνεταιριστικής νομοθεσίας σε ένα νόμο στον οποίο και θα εξειδικεύονται όλες οι διαφορετικές περιπτώσεις (αστικοί, αγροτικοί, εργατικοί κ.λπ.). Ηδη, για τον λόγο αυτό συγκροτήθηκε Διυπουργική Επιτροπή για την Κοινωνική Οικονομία με το υπουργείο Εργασίας να αναλαμβάνει τον συντονισμό, ώστε το νέο πλαίσιο να έχει ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2016. Παράλληλα προωθείται και η ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο των κοινοτικών οδηγιών 24 και 25 του 2014 με έμφαση στον τρόπο με τον οποίο ο δημόσιος τομέας μπορεί να προμηθεύεται αγαθά και υπηρεσίες από τα εγχειρήματα της κοινωνικής οικονομίας, η σύναψη προγραμματικών συμφωνιών μεταξύ φορέων του Δημόσιου ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα με εγχειρήματα κοινωνικής οικονομίας καθώς και η παραχώρηση δημόσιου χώρου ή εξοπλισμού για τη στήριξη των εγχειρημάτων της κοινωνικής οικονομίας.

Κλειδί στην ολοκλήρωση της αναμόρφωσης του πλαισίου θα διαδραματίσει η ίδρυση και κυρίως η λειτουργία του Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας. Πρόκειται για ένα ταμείο που προβλέπεται στον ν. 4019/2011.

Σύμφωνα με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας θα αποτελέσει βασικό πυλώνα στήριξης των εγχειρημάτων κοινωνικής οικονομίας μέσα από τη δημιουργία μιας σειράς χρηματοδοτικών εργαλείων όπως μικροπιστώσεις, μικροδάνεια, επιδοτήσεις.

Τέλος, προωθείται η διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για τις πτωχευμένες – εγκαταλελειμμένες επιχειρήσεις που θα επιτρέπει τη λειτουργία τους από τους εργαζομένους σε συνεταιριστική βάση. Μάλιστα, με αφορμή το ζήτημα της ΒιοΜε, έχουν εντοπιστεί τα προβλήματα στην ελληνική έννομη τάξη και διαπιστώθηκε πως απαιτείται τροποποίηση του Πτωχευτικού Κώδικα. Βέβαια, το γεγονός ότι αυτός αποτελεί πεδίο διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς δυσχεραίνει τις δυνατότητες του υπουργείου Εργασίας, όμως η δημιουργία πλαισίου για την επαναλειτουργία τέτοιου τύπου επιχειρήσεων αποτελεί κοινή πρακτική στην Ευρώπη με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τη Γαλλία, όπου ψηφίστηκε νόμος τον Αύγουστο του 2014.

Επιτυχημένα παραδείγματα

Η «κοινωνική οικονομία» αποτελεί μια εναλλακτική μορφή οργάνωσης της παραγωγικής δραστηριότητας και της εργασίας και πρόκειται για μια σχετικά νέα στην ελληνική επικράτεια διαδικασία, με μακρά, ωστόσο, παράδοση στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής. Μεγάλα και επιτυχημένα παραδείγματα θεωρούνται η ίδρυση της αλυσίδας εστιατορίων Fifteen, μιας παγκόσμιας κοινωνικής επιχείρησης που πραγματοποιήθηκε το 2002 από τον γνωστό σεφ Τζέιμι Oλιβερ, το ίδρυμα Skoll Foundation, που ιδρύθηκε το 1999 και σήμερα είναι μια από τις σημαντικότερες οργανώσεις στον χώρο του «κοινωνικού επιχειρείν», έχοντας προσφέρει μέσα σε μια 10ετία 250 εκατ. δολάρια ως επενδύσεις σε 85 κοινωνικές επιχειρήσεις και 70 οργανισμούς σε όλο τον κόσμο, καθώς και το Fair Trade, ένας εμπορικός συνεταιρισμός που βασίζεται στον διάλογο, τη διαφάνεια και τον σεβασμό και ο οποίος έχει ως σκοπό την αναζήτηση μεγαλύτερης δικαιοσύνης στο διεθνές εμπόριο. Στην Ελλάδα, η ανάπτυξη της «κοινωνικής οικονομίας» πραγματοποιείται την περίοδο της οικονομικής κρίσης και εκ των πραγμάτων λαμβάνει τα χαρακτηριστικά της περιόδου αυτής. Ωστόσο, από τα τέλη του 2012 και μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2014, παρουσιάζεται ραγδαία αύξηση με περίπου 550 ΚοινΣΕπ να εγγράφονται στο Μητρώο, ενώ μέχρι και τον Οκτώβριο του 2015 ο αριθμός φθάνει τις 900. Τα περισσότερα εγχειρήματα εμφανίζουν δραστηριότητα στο πεδίο της διατροφής (από καφενεία και καταναλωτικούς συνεταιρισμούς μέχρι ομάδες παραγωγών και πιο «μόνιμα» χωρίς μεσάζοντες), καθώς και αρκετές περιπτώσεις στον χώρο των υπηρεσιών.