Κερδοφορία ναι, κερδοσκοπία όχι! ΚοινΣΕπ Συν+Πράξις


Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 10χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 620 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ


images
“Δύο φορές την εβδομάδα ανεβαίνω από τον Πειραιά στο Πόρτο Ράφτη για να κάνω βάρδια” μας λέει ο Δημήτρης μέλος του κοινωνικού συνεταιριστικού παντοπωλείου Συν+Πράξις. Τον πετύχαμε ενώ εξυπηρετούσε πελάτη, αλλά, σε αντίθεση με τη βαριεστημένη αντίδραση πολλών υπαλλήλων που βλέπουμε σε διάφορα μαγαζιά, εκείνος το αντιμετώπιζε με χαρά. Αντίδραση που δεν έχει καμία σχέση με τα τετριμμένα, διότι η φιλοσοφία της κοινωνικής οικονομίας δεν έχει σχέση με τη φιλοσοφία της οικονομίας του Στουρνάρα για παράδειγμα. Ο τέως υπουργός Οικονομικών ήταν αυτός που “ευνούχισε” τον Νόμο 4019 του 2011 για την κοινωνική οικονομία και επιχειρηματικότητα, αφαιρώντας ένα από τα βασικά του πλεονεκτήματα με την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος. Επέβαλε δηλαδή τη φορολόγηση των κερδών που έχουν οι συνεταιρισμοί.

Οι νέες τροποποιήσεις που προωθεί το υπουργείο Εργασίας στοχεύουν στην κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, αλλά όχι μόνο. Βούληση της Ράνιας Αντωνοπούλου είναι να θεμελιώσει το ιδεώδες της κοινωνικής οικονομίας με σημαντική αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου που μακροπρόθεσμα, αν πετύχει, θα έχει πολλαπλάσια οφέλη. Καθώς δεν θα μιλάμε απλά για νέες θέσεις εργασίας, αλλά για μια εδραιωμένη άλλη νοοτροπία σε σχέση με ό,τι γνωρίζουμε.

Τι σημαίνει κοινωνική οικονομία
“Οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί δεν βασίζονται στην κερδοσκοπία και στον ανταγωνισμό” τονίζει ο Δημήτρης. “Στόχος είναι η κερδοφορία, από την οποία καλύπτονται οι ανάγκες των συμμετεχόντων, δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και παράγεται κοινωνικό έργο. Παράλληλα, η λειτουργία τους βασίζεται στην αμεσοδημοκρατία” συμπληρώνει. Στη “Συν+Πράξις” ως προτεραιότητα μπαίνει η κοινωνική παρέμβαση, που εντοπίζεται από την τροφή μέχρι τον πολιτισμό. “Ο καταναλωτής σήμερα είναι αναγκασμένος να αγοράζει στην κυριολεξία υπερτιμολογημένα σκουπίδια. Την ίδια ώρα οι μικροπαραγωγοί ψωμολυσσάνε και οι μεσάζοντες και τα σούπερ μάρκετ απολαμβάνουν τα μεγάλα μερίδια. Εμείς το αλλάζουμε αυτό και ερχόμαστε σε απευθείας επαφή με τον παραγωγό. Από τη μία ο παραγωγός παίρνει αυτό που αξίζει το προϊόν του και από την άλλη ο καταναλωτής γνωρίζει τι τρώει, από ποιον το τρώει, ενώ είναι ποιοτικό και το αποκτά σε χαμηλή τιμή”. Βασική αρχή επίσης στην “πολιτική” του Συν+Πράξις είναι ότι δεν αρκεί τα προϊόντα να προέρχονται από οργανικές καλλιέργειες, αλλά πρέπει και οι άνθρωποι που απασχολούνται, “Έλληνες ή μετανάστες”, να απασχολούνται κανονικά και να έχουν διασφαλισμένα τα δικαιώματά τους.

Πιο κοντά σε έναν άλλο τρόπο σκέψης φέρνει τον κόσμο ο συνεταιρισμός επίσης μέσα από εκδηλώσεις και δρώμενα. Συχνά πυκνά διοργανώνει θεατρικές παραστάσεις, κινηματογραφικές προβολές, συζητήσεις για τους συνεταιρισμούς, αλλά και για ζητήματα που αφορούν την περιοχή (πυρκαγιές). Η θετική απήχηση της προσπάθειας μπορεί να αποτυπωθεί στα 80 μέλη που απαριθμεί, με τον αριθμό να μεγαλώνει διαρκώς. Εδώ όμως είναι που, σύμφωνα με τον Δημήτρη, διαπιστώνεται το μεγάλο “κρίμα”. “Είμαστε 80 άνθρωποι με διαφορετικές πολιτικές απόψεις και, ενώ καταφέρνουμε να συνεργαζόμαστε, μπαίνει ως εμπόδιο το τωρινό φορολογικό καθεστώς. Να μη μας επιδοτούν, εντάξει, αλλά να μη μας τα παίρνουν κιόλας” λέει.

“Τυπικοί σε όλα, αλλά αισθανόμαστε μόνοι”
“Η κυβέρνηση δεν μας δίνει κανένα κίνητρο να συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι κάνουμε” μας λέει βαθιά προβληματισμένος ο Παναγιώτης, ένας από τους 7 που “τρέχουν” την BirdLand, Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση που παρέχει υπηρεσίες διαφήμισης. Κι όλα αυτά ενώ, όπως λέει, είναι “οι μόνοι που στεκόμαστε τυπικοί απέναντι στις υποχρεώσεις μας και προβάλλουμε ένα άλλο κοινωνικό, εργασιακό και περιβαλλοντολογικό μοντέλο, είμαστε οριακά βιώσιμοι”. Υπερφορολόγηση, γραφειοκρατία που θέλει κάθε χρόνο νέα έγγραφα και νέο business plan, συν έλλειψη οικονομικών στηριγμάτων συνθέτουν την κατάσταση που επικρατεί τώρα. Τα προγράμματα επιδότησης για τους ανέργους εγγεγραμμένους του ΟΑΕΔ θα ήταν μια βοήθεια, αλλά “τα προλαβαίνουν οι μεγαλοεπιχειρήσεις που έχουν τις διασυνδέσεις”.

Την ίδια ώρα άλλες εταιρείες στον χώρο, άλλοτε για να κερδοσκοπήσουν, άλλοτε για να μπορέσουν να “κρατηθούν”, ακολουθούν την πεπατημένη. Άτυπες συμφωνίες με τους πελάτες και “μαύρα” έσοδα, ανασφάλιστοι εργαζόμενοι, ενώ οι αφίσες στους δρόμους μένουν να σαπίζουν. “Ολοκληρωμένη δουλειά για μας σημαίνει να μαζεύουμε και τις αφίσες αφού ολοκληρώθηκε το γεγονός” τονίζει ο Παναγιώτης, που προσθέτει ότι περιμένει να δει από την κυβέρνηση της Αριστεράς πράξεις.

Μειώνονται φόροι και διαδικασίες
Πολλά πράγματα φαίνεται πως πράγματι αλλάζουν. Το υπουργείο προχωρά σε τροποποιήσεις στον Ν. 4019/2011 που περιλαμβάνουν πολύ σημαντικές παρεμβάσεις. Αφενός πιθανή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος που θα επαναφέρει αυτόματα ένα σημαντικό κίνητρο. Αφετέρου λαμβάνονται μέτρα που θα κάνουν πιο ευνοϊκό το πλαίσιο για τα κοινωνικά εγχειρήματα.

Για να μη συνεχίσει το μεγάλο ψάρι να τρώει τον… μισθό, όπως συμβαίνει με τις επιδοτήσεις για τους ανέργους, το υπουργείο έχει έτοιμο πρόγραμμα ενίσχυσης μόνο για τους κοινωνικούς συνεταιρισμούς. Υπολογίζεται στα 9 εκατομμύρια ευρώ και θα προβλέπει την κάλυψη μέρους μισθολογικού κόστους για νέες προσλήψεις. Όσον αφορά το εμπόδιο της γραφειοκρατίας, απλουστεύονται σε όλα τα επίπεδα οι διαδικασίες, που αναμένεται να απλουστευθούν κι άλλο, ώστε να μη χρειάζονται ακόμη και 6 μήνες για να πάρει ένας συνεταιρισμός το τελικό “οκ” ώστε να ξεκινήσει να δουλεύει.

Πραγματικοί συνεταιρισμοί και όχι “αρπαχτές”
Θα προχωρήσουν επίσης ενέργειες που θα ενισχύουν την πραγματική συνεταιριστική λειτουργία. Θα υπάρξει δηλαδή πλαφόν στον αριθμό εργαζόμενων μη μελών, θα αποσαφηνιστεί η εθελοντική εργασία και θα υπάρξουν αυξημένα κριτήρια για τις ΚΟΙΝΣΕΠ, ώστε να μη φτιάχνονται εικονικοί συνεταιρισμοί μόνο και μόνο για να απορροφήσουν κονδύλια.

Σε δεύτερη φάση, σε ό,τι αφορά την οικονομική ενίσχυση των ΚΟΙΝΣΕΠ, θα αρχίσουν να λειτουργούν σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο κέντρα στήριξης που θα παρέχουν υλικοτεχνική υποδομή και θα βοηθούν στη δικτύωσή τους τα εγχειρήματα. Ετοιμάζονται επίσης χρηματοδοτικά εργαλεία που θα έχουν σημαντικό υποστηρικτικό ρόλο. Αν, για παράδειγμα, ένας συνεταιρισμός, ενώ μπορεί και παράγει, δεν μπορεί να αποκαλύψει το κόστος για να πάρει πιστοποίηση και να εξάγει, θα μπορεί να δανείζεται με ευνοϊκούς όρους για να το κάνει και δεν θα χρειάζεται να βάλει λουκέτο.

Ενιαίο νομοθετικό πλαίσιο
Μέχρι τώρα, αυτό που ισχύει είναι για κάθε είδος συνεταιρισμού να υπάρχει ένα ξεχωριστό θεσμικό πλαίσιο (αγροτικός, αστικός, ΚΟΙΝΣΕΠ κ.ο.κ). Αυτό θα μαζευτεί. Σκοπός είναι να ενοποιηθεί η συνεταιριστική νομοθεσία με τη διαμόρφωση ενιαίου πλαισίου αρχών λειτουργίας κοινωνικής οικονομίας. Θα υπάρχουν επιμέρους θεσμικά πλαίσια, αλλά θα υπάρχουν γενικοί κανόνες, όπως ο δημοκρατικός τρόπος λειτουργίας. Το ενιαίο πλαίσιο προσδοκάται να συμβάλει στον εξορθολογισμό του τωρινού συστήματος αλλά και στην πιο εύκολη πρόσβαση του κόσμου, που θα κατανοεί τι είναι και σε τι εξυπηρετεί η κοινωνική οικονομία και θα κάνει την επιλογή της καταλληλότερης μορφής ανάλογα με τη δραστηριότητα που θα αναπτύσσεται. Προσδοκάται έτσι από το υπουργείο να αλλάξει η γενική αντίληψη που ταυτίζει την εργασία με τη σχέση αφεντικό – υπάλληλος και την οποία θέλει να αντικαταστήσει με τη λογική των ισότιμων μελών. Κάπως έτσι, η ιδεολογία γίνεται πράξη και δεν μένει για πάντα ουτοπική, γραμμένη στις αφίσες.

http://www.avgi.gr