Ράνια Αντωνοπούλου: «Διαμορφώνουμε προϋποθέσεις απασχόλησης, επιχειρηματικότητας και κάλυψης των κοινωνικών αναγκών»


Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 10χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 620 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ


Η αναπληρώτρια υπουργός Ράνια Αντωνοπούλου εξηγεί πώς η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία μπορεί να αποδειχθεί το «στοίχημα» για μεγαλύτερη ανάπτυξη «Πρώτη φορά εισάγεται στην ελληνική έννομη τάξη ένα νέο νομικό πρόσωπο, ο συνεταιρισμός εργαζομένων» Το φαινόμενο του brain drain μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο όταν δοθούν τα απαραίτητα εργαλεία ώστε η γνώση να μετατραπεί σε δημιουργία

Η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία είναι ένας άλλος τρόπος να παράγουμε, να εργαζόμαστε και να καταναλώνουμε, υπογραμμίζει η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας Ράνια Αντωνοπούλου. Όπως διευκρινίζει, «δεν είναι άλλη μια προνοιακή πολιτική», αλλά ένα εναλλακτικό «σχήμα» εργασίας και επιχειρηματικότητας, που έρχεται «όχι μόνο να καλύψει κοινωνικές ανάγκες, αλλά και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, εκεί που αδυνατούν ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας». Μέσα από την ΚΑΛΟ «δίνουμε προτεραιότητα στον αξιοπρεπή βιοπορισμό των εργαζομένων και στην κάλυψη των κοινωνικών αναγκών κι όχι στην επεκτατική κερδοφορία».

Συνέντευξη στον Ανδρέα Πετρόπουλο

Τι είναι τελικά η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία; Άλλο ένα «σχήμα» προνοιακής πολιτικής, εναλλακτικής επιχειρηματικότητας ή και τα δύο μαζί;

Για την κυβέρνησή μας η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία (ΚΑΛΟ) δεν είναι μια ακόμη προνοιακή πολιτική για τους ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Για εμάς είναι ένας άλλος τρόπος να παράγουμε, να εργαζόμαστε και να καταναλώνουμε. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η ΚΑΛΟ αποτελεί για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ οριζόντια προτεραιότητα.

Ξέρετε, εκτός από τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, υπάρχει και ένας τρίτος τομέας της οικονομίας που παράγει αγαθά και υπηρεσίες, αυτός της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (ΚΑΛΟ). Ο τομέας αυτός διαφοροποιείται από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό λόγω δύο βασικών του χαρακτηριστικών: πρώτον, οι δραστηριότητες που αναπτύσσει δίνουν προτεραιότητα στον αξιοπρεπή βιοπορισμό των εργαζομένων και στην κάλυψη των κοινωνικών αναγκών κι όχι στην επεκτατική κερδοφορία και, δεύτερον, οι δραστηριότητες αυτές αναπτύσσονται με συλλογικές και δημοκρατικές διαδικασίες συμμετοχής και λήψης αποφάσεων.

Με άλλα λόγια η ΚΑΛΟ, έχοντας ως θεμελιώδη αρχή τη συλλογικότητα, εισάγει έναν διαφορετικό τρόπο παραγωγής, ο οποίος αναπτύσσεται για να καλύψει όχι μόνο τις κοινωνικές ανάγκες που οι άλλοι δύο τομείς αδυνατούν να καλύψουν, αλλά και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Αυτός ο τομέας είναι άγνωστος στην Ελλάδα, όχι όμως και στο εξωτερικό. Χώρες στην Ευρώπη και Αμερική διαμορφώνουν το 10% του ΑΕΠ τους από το πεδίο της Κοινωνικής Οικονομίας.

Πως θα πετύχετε την ανάπτυξη της ΚΑΛΟ;

Το όχημα για την ανάπτυξη της ΚΑΛΟ είναι ο συνεταιρισμός. Πρώτη φορά εισάγεται στην ελληνική έννομη τάξη ένα νέο νομικό πρόσωπο, ο συνεταιρισμός εργαζομένων. Το καύσιμο του οχήματος είναι το σταθερό περιβάλλον, που θα μπορεί να υποστηρίζει εμπράκτως την ανάπτυξη των παραγωγικών συνεταιριστικών εγχειρημάτων. Αυτό το καύσιμο εξασφαλίσαμε με τον Ν. 4430 που πρόσφατα ψηφίστηκε από τη Βουλή.

Ο νέος νόμος βάζει κανόνες για το πώς θα πρέπει να λειτουργούν τα κοινωνικά εγχειρήματα και να πετύχουν να καλύπτουν μεγαλύτερο μέρος του ΑΕΠ από το 0,001% που καλύπτουν σήμερα. Το νέο θεσμικό πλαίσιο διευρύνει το πεδίο της Κοινωνικής Οικονομίας πέραν των γνωστών μέχρι σήμερα ΚΟΙΝΣΕΠ. Μέχρι σήμερα φορείς ΚΑΛΟ ήταν οι ΚΟΙΝΣΕΠ. Με το νέο θεσμικό πλαίσιο φορείς κοινωνικής οικονομίας είναι κάθε νομικό πρόσωπο που λειτουργεί με βάση τις αρχές της Κοινωνικές και Αλληλέγγυας Οικονομίας, όπως αυτές ορίζονται με σαφήνεια στον νόμο.

Οποιαδήποτε λοιπόν νομική μορφή που λειτουργεί με δημοκρατικό σύστημα λήψης αποφάσεων και δεν αποδίδει προτεραιότητα στη μεγιστοποίηση του κέρδους, αλλά στη συλλογική και κοινωνική ωφέλεια που μπορεί να προκύψει, είτε με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας είτε με την ανάπτυξη δραστηριοτήτων που αφήνουν ξεκάθαρο κοινωνικό αποτύπωμα, θεωρείται στο εξής φορέας Κοινωνικής Οικονομίας.

Στις σημερινές συνθήκες οικονομικής κρίσης και ανεργίας φαντάζομαι ότι προτεραιότητα είναι οι νέες θέσεις εργασίας.

Τα χαρακτηριστικά της ΚΑΛΟ, σύμφωνα και με τη διεθνή εμπειρία, την καθιστούν προνομιακό φορέα παραγωγικής ανασυγκρότησης, ιδιαίτερα στις σημερινές δύσκολες συνθήκες. Η ΚΑΛΟ έχει αποδείξει ότι μπορεί να κινητοποιεί οικονομικούς και κοινωνικούς πόρους με μεγάλη αποδοτικότητα όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανάπτυξη παραγωγικού ιστού.

Ιδιαίτερα η γνώση και η διάθεση για δημιουργία και καινοτομία από τη μια, με την απαραίτητη υποστήριξη από την άλλη (μέσα από την αξιοποίηση σχολάζουσας περιουσίας, όπως δημόσια αγροτική γη, εργοστάσια που έχουν εγκαταλειφθεί, κτήρια που δεν χρησιμοποιούνται) και τη δημιουργία ενός σταθερού θεσμικού περιβάλλοντος, μπορούν να οδηγήσουν στην ενδυνάμωση και την ανάπτυξη του τομέα.

Σε ποιους απευθύνεται η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία;

Απευθύνεται σε όλους τους πολίτες που επιθυμούν να εργαστούν με ομότιμες και δημοκρατικές σχέσεις και να παράγουν προϊόντα ή να προσφέρουν υπηρεσίες που προάγουν την κοινωνική δικαιοσύνη και την αειφορία του περιβάλλοντος. Η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία αποτελεί προνομιακό πεδίο για εργαζόμενους πτωχευμένων, προβληματικών ή εγκαταλελειμμένων επιχειρήσεων, οι οποίοι ενδιαφέρονται να συνεχίσουν τη δραστηριότητα της επιχείρησής τους.

Απευθύνεται σε αυτοαπασχολούμενους με πολύ μικρές ή ατομικές επιχειρήσεις, οι οποίοι, υπό την απειλή της παγκοσμιοποίησης ή άλλων οικονομικών δυσχερειών, έχουν πλέον τη δυνατότητα να συστήσουν συνεργατικά σχήματα, λιγότερο ευάλωτα στον εγχώριο και διεθνή ανταγωνισμό. Το οικονομικό οικοσύστημα που δημιουργεί η ΚΑΛΟ διακρίνεται από σταθερότητα, διαχρονικότητα και μεγάλη ανθεκτικότητα σε εξωτερικά σοκ.

Μπορεί να αποτελέσει ένα «όχημα» διεξόδου για την ανεργία των νέων που βιώνουν αποκλεισμό σε μια απορρυθμισμένη αγορά εργασίας;

Και βέβαια η Κοινωνική Οικονομία απευθύνεται σε νέους και νέες με καινοτόμες ιδέες, που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να ενταχθούν σε μια απορρυθμισμένη αγορά εργασίας, θέλουν όμως να μείνουν στη χώρα και να μπορέσουν να εργαστούν σε αυτή με αξιοπρέπεια.

Ξέρετε, η νεολαία στην Ελλάδα, το μεγαλύτερο ποσοστό της οποίας έχει μεταλυκειακή εκπαίδευση, μπορεί να χρησιμοποιήσει την ΚΑΛΟ ως όχημα για να προχωρήσει στη δημιουργία παραγωγικών σχημάτων. Η υψηλού επιπέδου γνώση θα αποτελέσει το κεφάλαιο ώστε να αναπτυχθούν μια σειρά βιώσιμες και καινοτόμες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες. Το φαινόμενο του brain drain μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο όταν ο φορέας της γνώσης γίνει πρωταγωνιστής, δοθούν δηλαδή τα απαραίτητα εργαλεία ώστε η γνώση που κατέχει να μπορέσει να μετατραπεί σε δημιουργία.

Τέλος, θα έλεγα ότι η ΚΑΛΟ απευθύνεται σε όλους εκείνους που ενδιαφέρονται για τη βιώσιμη ανάπτυξη, είτε αυτή σχετίζεται με την ενέργεια και το περιβάλλον είτε με τον πολιτισμό.