Τι εισάγει ο νέος νόμος για την Κοινωνική Οικονομία


Εάν αποφασίσετε την δημιουργία της δικής σας ΚοινΣΕπ και έχετε μια καλή ιδέα που πληροί τα κριτήρια του νόμου 4430/2016 ελάτε σε επαφή μαζί μας από εδώ για να σας βοηθήσουμε με την 10χρονη εμπειρία μας στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και στην Δημιουργία άνω των 600 Επιτυχημένων ΚοινΣΕπ


Καθώς ο νόμος 4430/2016 για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και Ανάπτυξη των φορέων της (ΦΕΚ 205/Α/31-10-2016) τέθηκε πλέον σε ισχύ, αξίζει να παραθέσουμε βασικές τομές τις οποίες καθιερώνει, ώστε αυτές να αποτελέσουν βάση για να ανοίξει ένας διάλογος σχετικά με τις διευκολύνσεις και τα εμπόδια που προκύπτουν για τους κοινωνικούς συνεταιρισμούς, τους συνεταιρισμούς εργαζομένων ως νέο νομικό πρόσωπο που θεσμοθετεί, και τους άλλους φορείς ΚΑΛΟ.

● Θεσμοθετείται η σύνδεση του οικονομικού μεγέθους της δραστηριότητας του φορέα ΚΑΛΟ με μια ελάχιστη δαπάνη μισθωτής εργασίας. Ετσι, από τον δεύτερο χρόνο λειτουργίας τους κι εφόσον ο τζίρος τους υπερβαίνει τις 30 χιλιάδες ευρώ ετησίως θα έχουν την υποχρέωση το 25% των εσόδων τους να αποτελούν μισθοδοτική δαπάνη.

● Τίθεται όριο στην αναλογία εργαζομένων-μη μελών σε σχέση με τους εργαζόμενους-μέλη για να διασφαλιστεί ότι Κοιν.Σ.Επ. και Συνεταιρισμοί Εργαζομένων δεν θα λειτουργούν ως γραφεία ενοικίασης εργαζομένων: οι εργαζόμενοι-μη μέλη του συνεταιρισμού δεν μπορεί να είναι περισσότεροι από το 40% για τις Κοιν.Σ.Επ. και από 25% για τους Συνεταιρισμούς Εργαζομένων.

– Προβλέπεται η σύγκλιση στις αμοιβές, ορίζοντας όριο μεταξύ ανώτερου και κατώτερου μισθού 3 προς 1 εντός του φορέα ΚΑΛΟ, αλλά και εντός των συμπράξεων στις οποίες αυτός συμμετέχει.

● Οριοθετείται η εθελοντική εργασία στους φορείς ΚΑΛΟ. Για να θεωρείται εθελοντική η εργασία των μη μελών, θα πρέπει από τη δράση στην οποία συμμετέχουν να μην παράγονται έσοδα για τον φορέα και αυτή να έχει προαποφασιστεί και ανακοινωθεί στην ιστοσελίδα του φορέα. Για τα μέλη, η εθελοντική εργασία δε μπορεί να ξεπερνά τις 16 ώρες εβδομαδιαίως.

– Προβλέπεται η επιστροφή μέρους των κερδών στους εργαζόμενους. Συγκεκριμένα, το 35% των ετήσιων κερδών διατίθεται στους εργαζομένους, ανεξάρτητα αν αυτοί είναι μέλη ή όχι του φορέα.

Τα κέρδη αυτά δεν φορολογούνται σε επίπεδο νομικού προσώπου, αλλά μόνο σε επίπεδο φυσικού προσώπου, με την κλίμακα του εισοδήματος από μισθωτή εργασία.

● Καθιερώνονται διευκολύνσεις, όπως ότι οι φορείς ΚΑΛΟ μπορεί να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις για τη μελέτη και εκτέλεση έργων και προγραμμάτων κοινωνικής ωφέλειας που αναφέρονται στους καταστατικούς σκοπούς τους με αντισυμβαλλόμενους το Δημόσιο ή φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα και τους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού. Ή ότι ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ -φορείς της κυβέρνησης- μπορεί να παραχωρούν τη χρήση κινητής και ακίνητης περιουσίας τους σε φορείς ΚΑΛΟ για την ενίσχυση των δραστηριοτήτων συλλογικής και κοινωνικής ωφέλειας.

● Ορίζονται μέτρα για τη διαφάνεια στη λειτουργία των Κοιν.Σ.Επ. Οπως ότι μέλος μιας Κοιν.Σ.Επ. δεν μπορεί να είναι μέλος και άλλων Κοιν.Σ.Επ. με ίδια δραστηριότητα, ώστε να αποτρέπεται η εκμετάλλευση των ευνοϊκών ρυθμίσεων του νόμου. Ή ότι το ποσοστό των ακαθάριστων εσόδων μιας Κοιν.Σ.Επ. Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας που προέρχεται από δημόσιο χρήμα δεν μπορεί να ξεπερνά το 65% των εσόδων της, με σκοπό την αποφυγή δημιουργίας κρατικοδίαιτων επιχειρήσεων ή ανάπτυξης πελατειακών σχέσεων.

● Θεσπίζονται φορολογικές και ασφαλιστικές ρυθμίσεις:

Οι Κοιν.Σ.Επ. απαλλάσσονται κατά 100% από την υποχρέωση προκαταβολής του φόρου εισοδήματος.

Οι Κοιν.Σ.Επ. και οι Συνεταιρισμοί Εργαζομένων απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής τέλους επιτηδεύματος για τα πρώτα πέντε έτη από την έναρξη λειτουργίας, ενώ μετά την πενταετία καταβάλλουν ως τέλος επιτηδεύματος 500 ευρώ ετησίως.

Οσοι ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες και εργάζονται σε Κοιν.Σ.Επ. ή σε Συνεταιρισμό Εργαζομένων συνεχίζουν να απολαμβάνουν όλα τα επιδόματα και τις κάθε είδους παροχές που λάμβαναν.

Οι εργαζόμενοι-μέλη Συνεταιρισμού Εργαζομένων ασφαλίζονται στον ΟΑΕΕ κατά το πρότυπο π.χ. των εταίρων μιας ομόρρυθμης εταιρείας και αυτή η ασφάλιση εξαιρεί τα μέλη του Συνεταιρισμού Εργαζομένων από κάθε άλλη παράλληλη ασφάλιση.

Η τελευταία δεν είναι η μόνη νέα ρύθμιση που έχει δεχτεί έντονη κριτική από φορείς και ειδήμονες, καθώς εξισώνει τους συνεταιρισμούς εργαζομένων με ενώσεις ελεύθερων επαγγελματιών αντί μισθωτών, επιβάλλοντας παράλληλα τεράστια ασφαλιστική επιβάρυνση του συνεταιρισμού.

Χρειάζεται διάλογος

Για όλα αυτά, για τον τομέα της αλληλέγγυας οικονομίας και των φορέων της (με την οποία ελάχιστα ασχολείται ο νόμος) αλλά και για τους περιορισμούς που θέτει η ίδια η μνημονιακή πραγματικότητα της χώρας απαιτείται ένας ουσιαστικός διάλογος.

Δικτυώσεις, δημόσια συζήτηση και κυβερνητικός συντονισμός

Ο νέος νόμος προβλέπει σειρά χρήσιμων εργαλείων για τον σχεδιασμό και τον συντονισμό της ΚΑΛΟ, αρκεί να μην καταλήξουν ένας ακόμη γραφειοκρατικός μηχανισμός:

Συστήνεται Ειδική Γραμματεία ΚΑΛΟ, η οποία θα συντονίζει την εκτέλεση και εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής στον συγκεκριμένο τομέα, θα εποπτεύει τον έλεγχο νομιμότητας των φορέων ΚΑΛΟ κατά τη λειτουργία τους, θα συνεργάζεται με διεθνείς οργανισμούς και όργανα ή/και υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή άλλων κρατών και θα συγκεντρώνει ευρωπαϊκές καλές πρακτικές καινοτόμων δράσεων. Θα αποτελείται από μια Διεύθυνση με πέντε τμήματα και θα στελεχωθεί με 27 υπαλλήλους.

Δημιουργείται ένα πολύ χρήσιμο διυπουργικό εργαλείο, η Συντονιστική Επιτροπή για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία με σκοπό τον οριζόντιο συντονισμό των συναρμόδιων υπουργείων σε επίπεδο πολιτικών αποφάσεων και απαιτούμενων διοικητικών πράξεων από τα επιμέρους υπουργεία, αναφορικά με τη γνωμοδότηση στην Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, την αξιολόγηση, παρακολούθηση της εφαρμογής και επικαιροποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία

Συστήνεται Εθνική Επιτροπή ΚΑΛΟ για να εξασφαλιστεί η προώθηση του κοινωνικού διαλόγου για τη διαμόρφωση πολιτικών ανάπτυξης των δραστηριοτήτων Κοινωνικής Οικονομίας.

Απαρτίζεται από έναν εκπρόσωπο διαφόρων κοινωνικών εταίρων, επιστημονικών φορέων και των ενώσεων των Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Συγχρόνως θεσπίζεται η δυνατότητα δικτύωσης και οικονομικής συνεργασίας των φορέων για την ενίσχυση του οικοσυστήματος της ΚΑΛΟ.

Σε αυτό το πλαίσιο, προβλέπεται ότι δέκα φορείς μπορεί να συστήσουν Ενώσεις Φορέων ΚΑΛΟ, οι οποίες δεν ασκούν επιχειρηματικές δραστηριότητες αλλά αποσκοπούν στην εκπροσώπηση και την ενίσχυση των δραστηριοτήτων των φορέων, μέσω της μεταξύ τους ανταλλαγής εμπειριών και γνώσεων. Εκπρόσωποι αυτών των Ενώσεων θα μπορούν να συμμετέχουν στην Εθνική Επιτροπή ΚΑΛΟ.